Final Fantasy XV was het wachten waard

Nadat ik na ongeveer twaalf uur Final Fantasy XV talloze monsters had gedood, honderden kilometers had gereisd en een hechte vriendengroep had opgebouwd, bekroop me een vreemd gevoel in de borst. We stonden met z’n vieren op het rotsachtige strand van een schilderachtig meer, omringd door torenhoge groene bomen. De zon begon onder te gaan en hulde alles in een prachtig geel licht. Prompto, het blonde, maffe lid van ons kwartet, had net de timer van zijn camera ingesteld en sloop terug naar de schilderachtige plek, zodat we allemaal samen een foto konden maken. Toen de sluiter zijn luide “klik!” maakte, drong het tot me door: Ik ga deze jongens echt missen als dit voorbij is.

Net als zijn voorgangers in de langlopende serie is Final Fantasy XV een epische role-playing game die tientallen uren in beslag neemt. Het soort spel waarin je door een fantastische wereld reist om de planeet te redden van een of ander ultiem kwaad. Maar het verschilt ook van eerdere Final Fantasy-spellen, die vaak deels werden bepaald door lineaire verhalen en strategische, turn-based gevechten. FFXV is al meer dan tien jaar in een of andere vorm in productie, en het eindresultaat brengt de serie in de moderne tijd met een uitgestrekte open wereld en dynamische, snelle gevechten.

De kern van Final Fantasy is echter niet verloren gegaan in deze overgang. In plaats daarvan versterken de nieuwe elementen de ervaring en zorgen voor een spannende reis door een fascinerende wereld. Maar ondanks alle torenhoge ambities en grote, nieuwe veranderingen zijn de meer persoonlijke momenten tussen vier vrienden die echt van elkaar houden, de delen van het spel die me zijn bijgebleven. Ik heb bijna 40 uur lang de wereld gered, maar waar ik echt tranen van in mijn ogen kreeg, was toen ik tegen het einde van de reis een maffe selfie tegenkwam.

FFXV plaatst je in de rol van Noctis, een norse 20-jarige prins die zo uit een Japans RPG-spelboek lijkt te zijn gerukt, compleet met de mogelijkheid om zowel magie als enorme zwaarden te hanteren, en een onvermogen om grip te krijgen op de zware verantwoordelijkheden van volwassenheid. Al snel gaat hij op weg naar een nabijgelegen stad om te trouwen met zijn jeugdvriendin Lady Lunafreya. Hij wordt vergezeld door drie vrienden: de norse lijfwacht Gladiolus, de stugge en serieuze voogd Ignis, en de grappige, maar toch ook lastige Prompto. De vier zijn volledig in het zwart gekleed en zien er als een boyband uit. Zelfs als ze een nachtje kamperen in de wildernis, zit hun haar nog perfect.

In de kern is het spel een roadtrip-verhaal over beste vrienden, een auto, de open weg – overgoten in Final Fantasy-stijl. Het kwartet rijdt in misschien wel de meest luxueuze auto die mogelijk is, terwijl ze lange snelwegen afleggen die bezaaid zijn met kleine stadjes en veel charmante eettentjes. Wanneer ze van de weg afgaan en door de wildernis lopen, komen ze allerlei monsterlijke beesten tegen die ze moeten bevechten. Ze luisteren naar de radio, maar jij, de speler, hebt de optie om klassieke FF-soundtracks op te zetten.

Natuurlijk, trouw aan de JRPG-traditie, ontaardt een bescheiden reis al snel in iets groots, waarbij het team op een pad wordt gezet om de wereld te redden van een dreigende duisternis.

FFXV doet me erg denken aan Final Fantasy VII, een spel dat de opgang van de serie naar echte kassuccesstatus markeerde. Net als dat spel voelt FFXV aan als een verzameling tegenstrijdigheden die, ondanks zichzelf, een samenhangend geheel vormen. Het is een overdadig spektakel dat zich graag concentreert op het alledaagse; een diep serieus verhaal over liefde, verlies en vriendschap dat soms ook ongelooflijk maf is; een fantasiewereld gevuld met elementen uit sciencefiction en het moderne leven; en een viering van overduidelijke stereotiepe JRPG-personagetypen, maar de kerncast groeit uit boven hun stijlfiguren tot persoonlijkheden die aanvoelen als echte mensen met echte emoties.

Voor alle tonale gelijkenissen met vorige delen, is FFXV een enorm verschillende ervaring om daadwerkelijk te spelen. Terwijl traditionele JRPG’s meestal lineaire zaken zijn, biedt FFXV vanaf het eerste moment een enorme wereld om op je gemak te verkennen. Hoewel de wereld lang niet zo dynamisch of compact is als die van games als Grand Theft Auto of Assassin’s Creed, geeft hij je eenzelfde gevoel van vrijheid en ontzag. Dit is een enorme wereld waarin je zo ongeveer overal naartoe kunt gaan.

Je hoeft je niet langer een weg te banen door talloze willekeurige gevechten om de vaardigheden van je helden te upgraden; in plaats daarvan kun je veel verschillende zijmissies ondernemen die je verschillende hoeken van de wereld laten verkennen, waarmee je nieuwe vaardigheden, uitrusting en geld kunt verdienen. Quests variëren in kwaliteit. Voor elk spannend avontuur zijn er meerdere vervelende fetch quests waarbij je gewoon van de ene naar de andere plek moet rennen om een voorwerp te verzamelen en af te leveren. Bij één bijzonder vervelende missie heb ik wel 40 minuten naar de grond zitten staren op zoek naar vijf rode kikkers op een strand, wat me deed denken aan de dieptepunten van de massively multiplayer online games van begin jaren 2000. Gelukkig ben je vrij om de lastigere zijmissies over te slaan, want FFXV is geen spel dat je dwingt veel extra te slijpen om de hoofdverhaallijn tot een goed einde te brengen.

FFXV rekent af met het concept van willekeurige en turn-based gevechten, het menugebaseerde gevechtssysteem dat iedereen kent die eerdere Final Fantasy-spellen heeft gespeeld. Je bestuurt alleen Noctis – zijn maatjes handelen op zichzelf, behalve wanneer je speciale “teamwork” aanvallen uitvoert. Hij valt in realtime aan en doordat hij snelle combo’s kan uitvoeren en over het slagveld kan warpen, voelen gevechten snel en vloeiend aan. Ze zien er ook ongelooflijk uit: het oproepen van krachtige monsters en het uitspreken van magische spreuken resulteert in glorieuze, bizarre visuele effecten. Je kunt het spel nog steeds pauzeren om dingen te doen zoals een genezingsvoorwerp gebruiken, maar voor het grootste deel voelen de gevechten in FFXV aan als iets uit een actiegame. Je kunt zelfs aanvallen ontwijken en blokkeren.

De veranderingen zijn grotendeels verfrissend, maar komen met ruwe randen en inconsistente regels. Hoewel de gevechten sneller en bevredigender zijn, kunnen ze ook verwarrend en rommelig worden, vooral wanneer je tegen grote groepen vijanden vecht of vooral tegen enorme eindbazen. Als je aan het warpen bent en tientallen vijanden aan het aanvallen bent, volgt de camera je zelden goed, waardoor het lastig is om te zien wat er om je heen gebeurt. De enige manier waarop ik in staat was om een aantal van de grotere gevechten te overleven, waar ik niet kon zien wat er gebeurde, was door gebruik te maken van de lock-on mogelijkheid en er het beste van te hopen.

De visuele taal van de wereld van het spel, ondertussen, kan inconsistent zijn. Een deel van de tijd zul je in staat zijn om te springen op objecten of sluipen door gaten om nieuwe gebieden te bereiken. Maar op andere plaatsen kan dat niet. Het spel maakt nooit duidelijk wanneer of waarom je sommige gebieden wel kunt gebruiken en andere niet, zelfs als ze er bijna identiek uitzien. Dat kan het zoeken naar een uitweg uit doolhofachtige gebieden ongelooflijk frustrerend maken. Op de slechtste momenten voelt de wereld levenloos aan, een aaneenschakeling van interessante locaties omgeven door vrijwel lege ruimte. Als je ervoor kiest om te voet op pad te gaan in plaats van met de auto, weegt de verveling op je als een dikke chocobo.

FFXV brengt veel veranderingen aan, maar een van mijn favorieten draait om de structuur van het spel. Terwijl de wereld in het begin voor een groot deel open voor je is, wordt je bende tegen het einde in een meer lineaire ervaring getrechterd. Deze beslissing lost een van de grote narratieve problemen op met open-wereldspellen, waar je op een zoektocht bent om de wereld te redden, maar toch de tijd kunt nemen om onbelangrijke side-quests te voltooien of gewoon doelloos op verkenning te gaan. Maar in FFXV kun je geen tijd verspillen als het menens wordt – de campagne eist plotseling en vol vertrouwen je focus op. Het is een gedurfde en verfrissende verandering die ervoor zorgt dat de laatste momenten van de game zo intens en krachtig aanvoelen als ze zouden moeten. (Gelukkig kun je na het uitspelen van het spel teruggaan naar de open wereld om alles te doen wat je nog had moeten doen.)

En FFXV verdient zijn emotionele slotakte door uitzonderlijk veel aandacht te besteden aan de meer persoonlijke momenten met de cast, de momenten die ervoor zorgen dat je echt om je metgezellen gaat geven. Er zijn oude koningen, machtige goden en profetieën over een held van het licht, maar het verhaal schittert in kleinere, meer relateerbare momenten.

Zo is Prompto een ontluikende fotograaf, en elke avond kun je de foto’s bekijken die hij heeft gemaakt. Sommige zijn geposeerde groepsfoto’s, andere spontane kiekjes van niets in het bijzonder. Prompto neemt veel selfies en laat daarbij zijn kenmerkende grijns zien. Terwijl je door de camerarol bladert, geven je vrienden commentaar op de foto’s; Noctis kan zeggen hoe goed hij eruitziet in een close-up, terwijl Gladiolus herinneringen ophaalt aan het gevecht dat resulteerde in een coole actiefoto. Aan het eind van het spel heb je een schat aan herinneringen verzameld, van kampeertripjes tot monstergevechten.

Ook Ignis is een volleerd kok, en als de groep gaat kamperen – wat je moet doen als er geen hotel in de buurt is – tovert hij een smakelijke maaltijd in elkaar. Hij leert in de loop van het spel nieuwe recepten en je kunt ingrediënten voor hem verzamelen om uit te proberen. Soms zegt hij na een gevecht met een wild beest: “Ik heb een nieuw recept bedacht!” en gebruikt hij wat van het vlees in een gerecht. Alle maaltijden zijn met een verbluffende aandacht voor detail gemaakt, ook al hebben ze weinig andere gameplay-doeleinden dan een paar lichte stat boosts. Deze focus op de alledaagse aspecten van de quest houdt de quest en de groep geaard. Dit zijn niet alleen jongens die samen vechten om de wereld te redden. Ze eten samen en maken grapjes. Ze huilen samen. Elk heeft een favoriet voedsel en een speciaal talent dat hen helpt te definiëren.

Dankzij een reeks misstappen en grote gaten tussen nieuwe games, is Final Fantasy niet langer de iconische naam die het ooit was. Die druk is voor elk spel te overwinnen, laat staan voor een spel met de lange en moeizame ontwikkelingsgeschiedenis van FFXV. Toch slaagt het spel er niet alleen in precies te leveren wat je van een geweldige FF-ervaring mag verwachten – een epische zoektocht, memorabele personages, een prachtige wereld om te verkennen, verbluffende visuals en soundtrack – maar gaat het nog een stapje verder.

Dit is een Final Fantasy die het decennium van vooruitgang dat door zijn tijdgenoten is neergezet, samenvoegt met de iconische mix van verhalen, kunst en muziek uit de serie. En meer dan welk spel in de serie daarvoor ook, voelt FFXV persoonlijk aan, en creëert het het soort connecties met fictieve personages dat maar weinig spellen voor elkaar krijgen. Ik vergeet misschien delen van het verhaal, het hoe en waarom van het grote avontuur, maar die intieme momenten zal ik niet vergeten. Het is een reis waarin de personages groeien in meer dan alleen statistieken.

Toen ik het einde van het spel naderde, vreesde ik de laatste confrontatie, wetende dat na de aftiteling mijn tijd met deze personages tot een einde zou komen. Ik ben blij dat ik al deze foto’s heb om me aan de goede tijden te herinneren.

Final Fantasy XV is 29 november verkrijgbaar op PS4 en Xbox One