Government-granted monopoly

Teoria rent seeking – czyli sztucznie stworzona szkodliwa społecznie konkurencja dla niedoboru z powodu niedoboru – może być spowodowana przez monopole, ograniczenia w handlu zagranicznym i subsydia państwowe. Rządy mogą również tworzyć monopole w celu zmniejszenia nieefektywności rynku, takiej jak: niedobór zasobów, zmniejszone tworzenie bogactwa, utracone dochody państwa, zwiększona nierówność dochodów, niekompletne rynki. Powodem może być również po prostu jako korzyści skali, jak również rząd może wykorzystać swoją moc, aby zebrać wpływ na rynek przez regulation.

Firmy mogą również powodować rent seeking: firma ma monopol władzy – nie ma innego konkurenta na rynku – wtedy firma może ograniczyć ilość produkowanych, więc tworzenie niedoboru. Dlatego może podnieść cenę w zasadzie, więc może zarobić więcej niż jego koszty, lub co inne czynniki mogłyby zrobić. Podczas gdy monopole, na przykład, mogą być uważane za niepowodzenie rynkowe, ponieważ ceny rosną, a produkcja spada, tworzenie monopoli nie zawsze jest zjawiskiem ściśle rynkowym. Koszty polityki rządowej czasami przewyższają korzyści. Może się to zdarzyć z powodu bodźców, z jakimi spotykają się wyborcy, urzędnicy i pracownicy rządowi, z powodu działań specjalnych grup interesu, które mogą nakładać koszty na ogół społeczeństwa, lub dlatego, że realizowane są cele społeczne inne niż efektywność ekonomiczna. Monopole przyznane przez rząd stanowią znaczną część zmonopolizowanych branż.

Monopole naturalneEdit

Monopol naturalny występuje wtedy, gdy firma może obsługiwać rynek w najbardziej efektywny sposób. Wynika to zazwyczaj z kosztów stałych i kosztów zmiennych. Jeśli koszty stałe są bardzo wysokie, spowoduje to, że nie będzie to efektywne dla więcej niż jednej firmy na rynku. Na przykład, jeśli weźmiemy pod uwagę zaopatrzenie miasta w energię elektryczną, nikomu nie opłaca się budować drugiej sieci tramwajowej. Ponieważ (stały) koszt budowy sieci jest zbyt wysoki, oczekiwany zwrot nie jest wart inwestycji. (Oczywiście, jeśli nie tylko jedna firma może dostarczać przewody, ale każdy, wtedy koszt stały zniknie i będzie można realizować konkurencję). Ze znacznej części kosztów stałych wynika, że w przypadku monopolu naturalnego firma zapewnia malejącą fazę krzywej kosztów przeciętnych.

Według Arnolda Harbergera strata deadweight z powodu monopoli w amerykańskim przemyśle wytwórczym wynosi tylko 0,1% PNB, więc prawdziwym problemem nie jest istnienie monopolu. Prawdziwym problemem są koszty społeczne. Są to nie tylko wielkość straty deadweight i koszty lobbowania firm, ale także wysiłki, jakie podejmują konsumenci, aby temu zapobiec. Należy również wziąć pod uwagę koszty pośrednie, które są spowodowane poszukiwaniem zysku na innych rynkach. Na przykład, jeśli istnieje zapotrzebowanie na większą liczbę ekonomistów ze względu na działalność lobbingową, koszt braku wielu innych zawodów lub koszt konkurowania w urzędach o łapówki. Co ciekawe jednak, same łapówki nie są kosztem społecznym, tylko transferem od pewnych grup (dzierżawców) do innych grup (urzędników).

W przypadku monopoli naturalnych w rękach prywatnych można wprowadzić regulacje, aby przełamać monopole. Rząd może regulować ceny w pewnych sektorach, w których rozwijają się monopole naturalne. Można to zrobić bezpośrednio, ustalając cenę (np. cenę kolei lub gazu) lub regulując zwrot (np. w przypadku usług telefonicznych). Niezależnie od zastosowanej metody, celem jest obniżenie cen do poziomu kosztów. Poprzez obniżenie ceny, poszukiwanie renty i strata deadweight są również zredukowane lub wyeliminowane. Oprócz monopoli naturalnych, istnieją monopole tworzone przez same firmy poprzez przejęcia i fuzje. Robią to dlatego, że oprócz obniżenia kosztów przeciętnych (korzyści skali), mogą istnieć inne powody. W wyścigu nie ma poszukiwania zysku, ponieważ firmy oferują sobie nawzajem, dopóki ceny nie przekroczą kosztów. Ich celem jest uzgodnienie wyższej ceny i podzielenie się w ten sposób rentą. Jednak nie mogą też sobie ufać – w takim kartelu, w krótkim okresie, każda firma ma interes w tym, by obniżyć cenę, pozyskać klientów innych i w ten sposób zbliżyć się do wszystkich rentierów. Tę nieufność najłatwiej rozwiązać, gdy firmy łączą się, a następnie dzielą rentę proporcjonalnie do udziałów. Zapobieganiem takim przypadkom jest polityka konkurencji, która zakazuje tworzenia karteli cenowych i dopuszcza fuzje tylko wtedy, gdy nie wiąże się to z ryzykiem powstania siły monopolistycznej.

Alternatywna interpretacjaEdit

Dennis Thompson zauważa: „Korupcja jest zła nie dlatego, że pieniądze i korzyści zmieniają ręce, i nie ze względu na motywy uczestników, ale dlatego, że prywatyzuje cenne aspekty życia publicznego, omijając procesy reprezentacji, debaty i wyboru.”

.