The Significance of “Floating Teeth” in Children

In de literatuur wordt dikwijls de mening verkondigd dat de radiografische bevinding van “zwevende tanden” kenmerkend is voor of pathognomonisch is voor histiocytose bij kinderen (1, 10, 11, 13, 14). In de radiografische en tandheelkundige literatuur zijn talrijke casusverslagen verschenen van “zwevende tanden” bij twee varianten van de histiocytosen – eosinofiel granuloom en de ziekte van Hand-Schüller-Cliristiaans.

“Zwevende tanden” zijn tanden die hun ondersteunende alveolaire bot hebben verloren als gevolg van een destructief proces waarbij de onderkaak of de alveolaire kam van de bovenkaak is betrokken. Radiografische verschijnselen zijn verlies van alveolair bot, verlies van lamina dura en, in het geval van niet-opstaande tanden, verlies van de tandfollikel. De wortelpunten van de betrokken tanden kunnen resorptie ondergaan (15). Uiteindelijk wordt de tand opgetild en verplaatst ten opzichte van de aangrenzende tanden, met als gevolg dat de tand radiografisch lijkt te hangen of te zweven in zacht weefsel zonder botondersteuning. Het destructieve proces kan één tand, een groep tanden of de volledige tandboog betreffen, met inbegrip van al dan niet doorgebroken meltende of blijvende tanden.

Klinisch presenteren deze kinderen zich meestal met pijn en zwelling van de onderkaak of de bovenkaak. Bij lichamelijk onderzoek worden meestal gingivale zwellingen en ontstekingen gezien, met of zonder ulceratie en bloeding. De betrokken tanden kunnen al dan niet verplaatst lijken, maar bij palpatie zullen ze los en vrij beweeglijk zijn (10, 11).

De auteurs hebben onlangs 4 patiënten bestudeerd die zich klinisch en radiografisch presenteerden met klassieke “zwevende tanden”. Van deze 4 patiënten vertoonden er 3 een pathologische entiteit die niets te maken had met en veel levensbedreigender was dan histiocytose. Het doel van dit rapport is deze 4 gevallen te presenteren en de nadruk te leggen op de veelheid van ziekten waarmee de radioloog, kinderarts of kaakchirurg rekening moet houden als oorzaak van “zwevende tanden.”

Case Reports

Voorbeeld I: D.M., een 3-jarige blanke vrouw, werd naar de eerste hulp van het Jackson Memorial Hospital gebracht wegens “zwelling in de mond” en “bloedend tandvlees” die ongeveer een maand duurden. Het kind had een week voor de opname al het vaste voedsel geweigerd en klaagde steeds vaker over pijn in de mond, die, zoals de moeder opmerkte, gedurende deze periode een vieze geur had. De medische voorgeschiedenis en de familiegeschiedenis waren onopvallend.

Een lage koorts van 100,2° F werd geregistreerd bij de opname. Pertinente lichamelijke bevindingen waren beperkt tot het hoofd en de nek. Een lichte uitsteeksel langs het lichaam van de linker onderkaak bleek bij palpatie een stevige, niet-tender massa te zijn, vastgehecht aan de onderkaak. Intraoraal onderzoek toonde aan dat de linker onderste gingiva gezwollen, verzwerend en licht bloedend was. De melktand van de tweede kies zat los. In het rechter pariëtale gebied werd ook een zachte, niet-tender, vastzittende knobbel van ongeveer een centimeter in diameter aangetroffen.

Een röntgenfoto van de linker onderkaak (Fig. 1) toonde een klassieke “zwevende tand.”