Hortensja

Hortensja, pierwotne nazwisko Eugénie-Hortense de Beauharnais, (ur. 10 kwietnia 1783 r. w Paryżu, Francja – zm. 5 października 1837 r. w Arenenbergu, Szwajcaria), królowa Holandii, przybrana córka Napoleona I i matka Napoleona III.

Córka przyszłej cesarzowej Józefiny i jej pierwszego męża, Aleksandra de Beauharnais, Hortensja stała się jedną z atrakcji dworu po tym, jak Napoleon został pierwszym konsulem Francji w 1799 roku. Aby wzmocnić swoją pozycję, Józefina zachęciła do małżeństwa Hortensji z Ludwikiem Bonaparte, bratem Napoleona (1802). Małżeństwo to, choć nieszczęśliwe, przyniosło troje dzieci, z których trzecie, Charles-Louis-Napoléon Bonaparte, doczekało się Napoleona III. W 1806 r., kiedy Ludwik został królem Holandii, Hortensja towarzyszyła mu w podróży do Hagi. Chociaż Napoleon rozwiódł się z Józefiną w 1809 roku, odmówił Hortensji i Ludwikowi rozwodu, ale zezwolił na ich separację w 1810 roku, kiedy Holandia została przyłączona do Francji. Powróciwszy do Paryża, Hortensja w 1811 roku urodziła syna swojemu kochankowi, comte de Flahaut; syn ten, adoptowany przez krewnego, był przyszłym diukiem de Mornay.

Gdy Napoleon został wygnany w 1814 r., Hortensja, choć była pod ochroną aliantów i została duchesse de Saint-Leu, stała się centrum bonapartystowskiej intrygi; a jej poparcie dla Napoleona podczas jego powrotu (Sto Dni) doprowadziło do jej wygnania z Francji w 1815 r. Ostatecznie osiadła w Arenenbergu w Szwajcarii, gdzie mieszkała aż do śmierci, poświęcając się pisarstwu i opiece nad synami. Jej pamiętniki zostały opublikowane w latach 1831-1835 (w przekładzie angielskim, Memoirs of Queen Hortense, 2 t., 1862).