Alcibiades

Alcibiades, syn Klejnosa i Alkmeonidki o imieniu Deinomache, nie miał jeszcze dwudziestu lat, gdy wybuchła wojna archidamijska (pierwsza faza wojny peloponeskiej). Wraz ze swoim mentorem Sokratesem był obecny, gdy generał Phormio oblegał Potideię. Później obaj byli obecni podczas bitwy pod Delium, gdzie Ateńczycy zostali pokonani przez Tebańczyków.

Po śmierci wuja Alcibiadesa, Peryklesa (429), Ateńczycy porzucili jego strategię i podjęli mniej pasywną politykę, zaprojektowaną przez Cleona, i zaczęli atakować Spartę u siebie. Po dziesięciu latach wojny Spartanie byli zmuszeni przyznać, że nie byli w stanie pokonać Aten, i podpisali pokój Nikiasza (421).

Teraz Ateny rozpoczęły coraz bardziej agresywną politykę. Alcybiades przekonał swoich rodaków, że muszą przystąpić do nowego sojuszu antyspartańskiego, który zakończył się klęską (bitwa pod Mantineją, 418). Nie zrażony tym wynikiem, Alcybiades zaproponował wysłanie armady na podbój Sycylii. Wielu ludzi uważało teraz, że ekstrawagancki polityk powinien opuścić miasto, ale po podjęciu decyzji o zorganizowaniu ostracyzmu znalazł poparcie Nikiasza i razem udało im się uzyskać więcej głosów dla kogoś innego, Hyperbolusa, radykalnego demokraty.

Alcibiades został jednym z trzech dowódców wyprawy sycylijskiej (pozostali to Nikiasz i Lamachus). Wkrótce po ich przybyciu i po tym, jak zgodzili się realizować taktykę Alcybiadesa, został on odwołany, ponieważ uważano, że był zamieszany w skandal religijny (415). Również wyprawa na Sycylię zakończyła się klęską.

Zrozumiawszy, że jego życie jest w niebezpieczeństwie, Alcybiades udał się na wygnanie do Sparty, gdzie – jak podają nasze źródła – przekonał władze do rozpoczęcia na nowo wojny z Atenami (wojna deceleńska lub jońska). Moment był dobrze wybrany, gdyż w 413 roku Ateńczycy poparli Amorgesa, buntownika w imperium perskim. Persowie niemal natychmiast opowiedzieli się po stronie Sparty. To miało być zgubne dla Aten. Mogły one przezwyciężyć stratę sił ekspedycji sycylijskiej, ale nie mogły walczyć jednocześnie ze Spartą i Persją.

Ironicznie, Alcybiades był w stanie wrócić do Aten po złożeniu fałszywej obietnicy zawarcia sojuszu między Persją a Atenami, ale musiał opuścić swoje rodzinne miasto, gdy stało się jasne, że nie może dotrzymać słowa. Alcibiades ponownie udał się na wygnanie.

Po bitwie pod Aigospotamoi Ateny zostały zmuszone do kapitulacji (404); Alcibiades zginął niemal natychmiast po niej. Kilka lat później Ateńczycy pomścili się na jego nauczycielu, Sokratesie, który został zmuszony do wypicia cykuty.

Literatura

Życiorys Alcybiadesa autorstwa Plutarcha jest dostępny na stronie LacusCurtius.

.