Sorry, Graphology Isn’t a Real Science

Donald Trump is een handschrift analist – of zo beweert hij. In een tweet na de benoeming van Jack Lew, de voormalige minister van Financiën, schreef Trump: “Lew’s handschrift toont, hoewel vreemd, dat hij erg geheimzinnig is – niet noodzakelijk een slechte zaak.”

Ik ben een handschriftanalist. Jack Lew’s handschrift toont, hoewel vreemd, dat hij zeer geheimzinnig is-niet noodzakelijkerwijs een slechte zaak.

– Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 14 januari 2013

Volgens andere handschriftanalisten kan de handtekening van Trump inzicht geven in het karakter van de president, maar ze zijn het niet eens over wat die inzichten zijn: of hij “mist empathie en hunkert naar macht, prestige en bewondering” (Michelle Desbold in Politico) of hij heeft “acuut analytisch en bliksemsnel snel denkvermogen” (Kathi McNight voor CNN).

Handschriftanalyse – ook bekend als grafologie – wordt door de meesten beschouwd als een pseudo-wetenschap. Het werd uitgevonden in de achttiende eeuw, kreeg tractie in de 19e toen de psychologie werd geboren, en nam een hoge vlucht in het begin van de twintigste eeuw, samen met noties van het individuele zelf, die samenviel met angsten over het individu in een tijdperk van modernisering en massacultuur. In de rechtbanken is de geldigheid van handschriften als bewijsmateriaal – bijvoorbeeld om de schrijver van een manuscript te verifiëren – altijd twijfelachtig geweest, en veel van de technieken die vandaag worden gebruikt, zijn dezelfde als die welke in het Engeland van de Renaissance werden gebruikt.

Het idee dat handschriften een venster op het innerlijke zelf bieden, ontstond in het Westen voor het eerst tijdens de Romantiek (eind achttiende en begin negentiende eeuw), toen spontaniteit, originaliteit en individualiteit werden gewaardeerd. Edgar Allan Poe schreef een serie voor het tijdschrift Graham’s waarin het handschrift van beroemde literaire figuren werd geanalyseerd. Poe beweerde dat William Cullen Bryant, wiens handschrift hem niet aanstond, een handschrift had dat leek op “een van de meest alledaagse klerkenhanden die we ooit zijn tegengekomen, en dat geen ander karakter heeft dan dat van het dagboek en het grootboek”. Een nu obscure vrouwelijke auteur vertoonde “een sterke neiging om in de war te vliegen.”

Het idee van grafologie als een formele onderneming en theorie ontstond later in de negentiende eeuw, toen een Franse geestelijke, Abbé Jean-Hippolyte Michon, empirische wetenschap aan de mix toevoegde. Hij richtte een tijdschrift op, La Graphologie: Journal de l’autographes (Grafologie: Tijdschrift voor autografen), waarin in het eerste nummer van 18 november 1871 voor het eerst de term “grafologie” werd gebruikt. Michon bood de eerste abonnees van het tijdschrift gratis handschriftanalyse aan. Hij volgde een lezing waarin hij zijn nieuwe wetenschap aankondigde en reisde door Europa om grafologie uit te leggen en te demonstreren. Michon evangeliseerde voor zijn zaak: “Grafologie heeft zichzelf bewezen als een nieuw hulpmiddel voor de morele wereld… een hulpmiddel dat door goddelijke interventie is verschenen op het hoogtepunt van de materiële vooruitgang door de ontdekking van de stoommachine en de elektriciteit.”

Michon publiceerde nog twee boeken waarin hij zijn systeem toelichtte, La méthode pratique de graphologie (Praktische methoden voor grafologie) en Système de graphologie (Het systeem van de grafologie). Een derde tekst, Histoire de Napoléon ler d’après son écriture (Het verhaal van Napoleon door de lens van zijn schrift), was gewijd aan de analyse van Napoleons handschrift. In deze boeken drong Michon er bij de lezers op aan om de grafologie op een wetenschappelijke manier te beoefenen, wat betekende dat hij nauwgezet en gedetailleerd onderzoek moest verrichten. “Ik begon met het classificeren van mijn verzameling handschriften van auteurs met een sterke wil en van auteurs met een zwakke wil,” schreef Michon over zijn strenge wetenschappelijke methode. “Het vergelijkend onderzoek van duizenden handschriftstalen toont aan dat alle wilsonbekwame mensen hun ’t’s zwakjes kruisen. De lijn is altijd zwak, filiform, en eindigt met een nauwelijks waarneembare speldenknop … n tegenstelling, alle wilskrachtige schrijvers kruisen hun ’t’s krachtig en stevig, terwijl ze een sterke druk uitoefenen op hun pen.”

Michon betoogde dat de ziel zich wetenschappelijk via het handschrift toont wanneer iemand “in het spontane en vrije leven treedt en zijn gedachten en gevoelens tegenover andere mensen snel, zonder inspanning, zonder studie, wil uitdrukken, zonder zich in het minst zorgen te maken over het goed of slecht vormen van letters.”

Michons ideeën sloegen later in de negentiende eeuw aan in Duitsland. In het Duitsland van 1890 was Wilhelm Preyer, een fysioloog die stelde dat handschrift “hersenschrift” was, de belangrijkste voorstander van de grafologie. Preyer verdeelde de hersenen in de “geest”, die rationeel is (ego), en de “ziel”, waarover we minder controle hebben (id), en stelde dat geest en ziel worden onthuld door de motorische acties die men onderneemt bij het schrijven. Preyer’s leerling, Ludwig Klages, legde uit dat in het handschrift de beweging tussen geest en ziel wordt “gevangen” en kan worden geïnterpreteerd. Toen de Duitsers zich met grafologie gingen bezighouden, werd Michons concept van de ziel langzaam vervangen door Freudiaanse en Jungiaanse theorieën over instinctieve driften en psychologische complexen. De Duitse psychoanalytici-grafologen voegden meer herkenningstekens toe; als iemand bijvoorbeeld veel druk op de pen uitoefende, had hij een sterk libido. Gebruikte hij “neerwaartse strijkbewegingen”, dan had hij een aards karakter. Naarmate de Freudiaanse en Jungiaanse theorieën over de individuele psyche zich verder verspreidden, werd ook de psychologische analyse van het handschrift groter.

Toen de grafologie zich verder verspreidde, sloot zij zich aan bij andere pseudowetenschappen, zoals de frenologie en de eugenetica, die nep-empirisme gebruikten om te discrimineren. Phrenologen beweerden dat het meten van de grootte van schedels en delen van de hersenen het karakter kon bepalen. De frenologie werd gebruikt om de superioriteit van de Europeanen over andere rassen te rechtvaardigen – zelfs om een hiërarchie van rassen te creëren op basis van de schedelvormen – en om de superioriteit van mannen over vrouwen te claimen. Eugenetica onderzocht erfelijke eigenschappen om soortgelijke valse beweringen te doen over de superioriteit van rassen, etniciteiten en geslachten en pleitte voor het reproduceren van gewenste erfelijke eigenschappen en het elimineren van ongewenste.

Grafologie speelde een rol in even problematische praktijken: Thomas Byerley, een Britse journalist, betoogde dat de fysieke handeling van het schrijven niet kon worden vervalst en dus kon worden gebruikt om criminaliteit en geestesziekte vast te stellen. Er werden uitzonderingen gemaakt op de zogenaamde regels van de grafologie om problematische conclusies te helpen gladstrijken. Zo werden genieën met een slecht handschrift niet als idioten of criminelen bestempeld omdat “intellectuelen soms onder grote zenuwspanning werken. Zij zien vooruit en voelen de geest van datgene wat zij schrijven, en gedachten stromen te snel voor de pen.” De uitlopers en uitlopers van iemands schrift werden een veelgebruikt instrument om werknemers te beoordelen, bijvoorbeeld om vast te stellen of sollicitanten beheerst worden door hun verstand, “zoals blijkt uit de zachtheid, gelijkmatigheid en verfijning van hun pennenstreken; anderen worden beheerst door hun lichamelijke lusten, zoals blijkt uit de dikte en grofheid van de pennenstreken,” schreef een deskundige. Grafologen hadden ook een vaste business in het adviseren van mensen over hoe ze huwelijksaanzoeken moesten beantwoorden.

Grafologie bleef populair, zij het iets minder populair, gedurende de steeds empirischer wordende twintigste eeuw. Tegenwoordig wordt het beoefend door gediplomeerde deskundigen, en in sommige gevallen laten werkgevers het handschrift van sollicitanten analyseren door een grafoloog als voorwaarde voor een baan. De praktijk werd zelfs populair in de marketing als een middel “om een beter begrip te krijgen van het gedrag van de consument,” zoals James U. McNeal, een professor in marketing, schreef in de Journal of Marketing Research.

Een van de belangrijkste grafologen van de twintigste eeuw, Eric Singer, liet zijn The Graphologist’s Alphabet uit 1950 illustreren met schattige lijntekeningen die alleen maar duidelijk maken hoe absurd metaforisch en cultureel specifiek zoveel grafologische “bevindingen” zijn. Een horizontaal gesloten g-lus duidt op “huiselijke tirannie, vaak veroorzaakt door seksuele teleurstelling,” en een veranderende hoek staat voor een gespleten persoonlijkheid. Als je je handtekening in een cirkel zet, heb je “boerenschranderheid” en een “spinachtige houding.”

Andrea McNichol’s 1991 Handwriting Analysis: Putting It to Work for You biedt strategieën voor individuen om mensen in hun leven te analyseren, zoals “wie liegt over zijn leeftijd, welke potentiële partner is meer attent, wie bedroog zijn klant en welke oppas is aan de drugs.” McNichol, wier auteursbiografie vermeldt dat ze is “geraadpleegd door de FBI, het Amerikaanse Ministerie van Justitie, Scotland Yard, het Amerikaanse Ministerie van Defensie en Fortune 500-bedrijven”, legt uit dat mensen die niet de puntjes op de i zetten slordig zijn, en degenen die in allemaal hoofdletters schrijven egoïstisch zijn. Stabiele mensen zetten hun puntjes op de i in het midden van de stijgende lijn (opwaartse streep). Wie zijn woorden schuin naar rechts schrijft, kijkt voorwaarts, wie schuin naar links schrijft, kijkt achterwaarts. Als je lange daalders gebruikt, zoals onderaan de letter g, ben je triest, en als er overdreven grote ruimtes tussen de letters zijn, ben je abnormaal. Zoals McNichol uitlegt: “Abnormaal brede spatiëring is uiterst vreemd en abnormaal omdat zo weinig mensen dit doen. Telkens als je een schrift ziet dat abnormaal is, betekent het dat de schrijver abnormaal is. . . De abnormale afstand die hij tussen elke letter zet, symboliseert de abnormale afstand die hij tussen zichzelf en andere mensen zet. Deze persoon is dus sociaal geïsoleerd.”

De redeneringen van de grafische wetenschap zijn vaak onthutsend. McNichol beweert dat de persoon die schreef “Wil je taart?” met “kleine streepjes binnen de ovalen” een leugenaar is, omdat “studies van mensen die ‘chronische leugenaars’ blijken te zijn, laten zien dat een overweldigend percentage van hen deze gestoken ovalen door hun hele schrift heeft. Op dezelfde manier blijkt een overweldigend percentage van de mensen die voortdurend stabiele ovalen hebben, leugenaars te zijn.” Ze gaat verder om ons te helpen deze les te onthouden: “een goede manier om de eigenschap van de gestoken ovalen te onthouden is om ovalen te zien als kleine mondjes. De schrijver die zijn ovalen steekt kan worden gezien als ‘iemand die met een gevorkte tong spreekt’. Als je je ovalen openzet, open je je mond en komen de woorden eruit vallen. Als je geheimzinnig bent, stop je een lus in je ovaal. Als je heel geheimzinnig bent, stop je een dubbele of driedubbele lus in je ovaal.”

Misschien was het McNichol’s boek dat Trump las; de ovalen in Lew’s handtekening zijn ook de tell voor Trump. Maar lees een ander boek over grafologie – of doe een snelle Google-zoekopdracht – en je zult beweringen vinden dat lussen in ovalen een vermogen tot onderhandelen of een verlangen naar genegenheid onthullen.

In tegenstelling tot wat Donald Trump mag geloven, onthult ons handschrift niet ons innerlijke zelf. Echter, een geloof in de grafologie – dat handschrift onthult de ziel, psyche, of persoonlijkheid – is veelzeggend.