Test HbA1c – diagnozowanie cukrzycy i stanu przedcukrzycowego

Kluczowe punkty

1. Test HbA1c można wykonać o każdej porze dnia. Nie ma znaczenia, czy jadłeś, czy nie.
2. W Nowej Zelandii test HbA1c jest mierzony w milimolach na mol (mmol/mol).
3. Jeśli nie masz cukrzycy, wyniki testu mogą powiedzieć, czy masz cukrzycę typu 2 lub czy jesteś zagrożony jej rozwojem.
4. Jeśli masz cukrzycę, znajomość docelowego zakresu HbA1c i regularne badania HbA1c pomogą Tobie i Twojemu zespołowi opieki zdrowotnej monitorować, jak dobrze kontrolowana jest Twoja cukrzyca.
5. Wyniki badań powiedzą Tobie i Twojemu zespołowi opieki zdrowotnej, czy potrzebne są jakiekolwiek zmiany w stylu życia lub lekach. Przeczytaj więcej o HbA1c i monitorowaniu cukrzycy typu 2.

Co oznacza HbA1c?

HbA1c to tak zwana hemoglobina glikowana. Hemoglobina (Hb) to białko we krwi, które przenosi tlen w organizmie.
Glukoza (rodzaj cukru) znajdująca się we krwi może przylegać do białka hemoglobiny. Kiedy tak się dzieje, hemoglobina nosi nazwę HbA1c. Im wyższy jest poziom glukozy (cukru) we krwi, tym więcej glukozy przykleja się do hemoglobiny i tym wyższy jest poziom HbA1c.

Co to jest test HbA1c?

Test HbA1c jest używany do określenia poziomu cukru we krwi w ciągu ostatnich kilku miesięcy. Ponieważ czerwone krwinki wystarczają na około 4 miesiące (120 dni), poziom HbA1c pokazuje jedynie poziom cukru we krwi w tym czasie.

Ilość HbA1c była kiedyś podawana jako procent hemoglobiny, do której przykleiła się glukoza, ale w Nowej Zelandii HbA1c jest obecnie mierzona w milimolach HbA1c na mol hemoglobiny (mmol/mol).
HbA1c wynosząca 6% to mniej więcej tyle samo co 42 mmol/l i oznacza, że średni poziom cukru we krwi wynosi około 7 mmol/l. Aby porównać nowe jednostki ze starymi, możesz użyć przeliczników jednostek HbA1c, takich jak ten.

Jak przygotować się do testu HbA1c?

Test HbA1c wymaga pobrania próbki krwi. Można je wykonać o dowolnej porze dnia. Nie ma znaczenia, czy jadłeś, czy nie.

Jak test HbA1c jest wykorzystywany do diagnozowania stanu przedcukrzycowego i cukrzycy?

Test HbA1c jest wykorzystywany do diagnozowania stanu przedcukrzycowego i cukrzycy typu 2.

Normalny poziom HbA1c

Wynik 40 lub niższy jest normalny dla osób bez cukrzycy.

Diagnozowanie stanu przedcukrzycowego

Stan przedcukrzycowy występuje wtedy, gdy ilość cukru we krwi jest wyższa niż normalnie. Poziom HbA1c pomiędzy 41-49 mmol/mol wskazuje na stan przedcukrzycowy i oznacza, że jesteś w grupie znacznie wyższego ryzyka zachorowania na cukrzycę typu 2 i choroby serca.
Dowiedzenie się, że masz stan przedcukrzycowy może być okazją do wprowadzenia zmian. Możesz być w stanie powstrzymać jej rozwój do cukrzycy typu 2 i zwiększyć ryzyko chorób serca. Zapobieganie jest lepsze niż leczenie. Przeczytaj więcej o stanie przedcukrzycowym.

Diagnozowanie cukrzycy typu 2

Jeśli nie stwierdzono u Ciebie wcześniej cukrzycy, wyższy poziom HbA1c (50 mmol/mol lub większy) może wskazywać, że masz cukrzycę typu 2.
Kiedy masz cukrzycę, masz ją na całe życie. Ale wczesne leczenie, w tym prowadzenie zdrowego stylu życia, może pomóc zmniejszyć uszkodzenia oczu, nerek, serca, stóp i mózgu. Przeczytaj więcej o cukrzycy typu 2.

Jeśli zdiagnozowano u Pana/Pani cukrzycę typu 2, test HbA1c jest również używany do monitorowania cukrzycy i sprawdzania, jak dobrze kontrolowany jest poziom cukru we krwi przez pewien okres czasu. Przeczytaj więcej o monitorowaniu cukrzycy za pomocą testu HbA1c.

1. Yozgatli K et al. Accumulation of advanced glycation end products is associated with macrovascular events and glycaemic control with microvascular complications in Type 2 diabetes mellitus Diabet Med. 2018 Apr 23;35(9):1242-1248.
2. Nowa rola HbA1c w rozpoznawaniu cukrzycy typu 2 BPAC, NZ, 2012
3. Braatvedt, G D. et al. Understanding the new HbA1c units for the diagnosis of type 2 diabetes NZ Med J. 2012 Sept 23;125(1362): 70-80.
4. Management of type 2 diabetes NZ Primary Care Handbook, 2012
5. Stratton IM, Adler AI, Neil HA, et al. Association of glycaemia with macrovascular and microvascular complications of type 2 diabetes: prospective observational study British Medical Journal 2000 Aug 12;321(7258): 405-12.

Reviewed by

	Dr Jeremy Tuohy jest położnikiem i ginekologiem ze szczególnym zainteresowaniem medycyną matczyno-płodową. Jeremy był wykładowcą na Uniwersytecie Otago, klinicznym liderem USG i Maternal and Fetal Medicine w Capital and Coast DHB, i praktykował jako prywatny położnik. Obecnie kończy doktorat z medycyny położniczej w Liggins Institute, University of Auckland.

.