Przegląd 35 badań stwierdza, że niebieskie przestrzenie są korzystne dla ludzkiego zdrowia i dobrego samopoczucia

Czy ekspozycja na błękitne przestrzenie, takie jak jeziora, źródła, rzeki i morza, wpływa korzystnie na nasze zdrowie? Zespół z barcelońskiego Instytutu Zdrowia Globalnego (ISGlobal), ośrodka badawczego wspieranego przez Fundację „la Caixa”, dokonał pierwszego międzynarodowego przeglądu badań ilościowych – w sumie 35 – dotyczących wpływu błękitnej przestrzeni na zdrowie. Ich wyniki wskazują, że kontakt z błękitną przestrzenią jest korzystny, szczególnie dla zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia, ale także w zakresie promowania ćwiczeń fizycznych.

Dowody przeanalizowane w trakcie tego przeglądu 35 badań naukowych zidentyfikowanych w literaturze, który został opublikowany w International Journal of Hygiene and Environmental Health, wskazują, że ludzie mieszkający w pobliżu błękitnych przestrzeni zgłaszają wyższy poziom aktywności fizycznej. Dowody sugerują również, że interakcja z niebieską przestrzenią ma pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne, szczególnie w zakresie redukcji stresu i odczuwanego dobrostanu.

Dowody potwierdzające związek pomiędzy ekspozycją na niebieską przestrzeń a pozytywnym wpływem na zdrowie ogólne, otyłość i zdrowie sercowo-naczyniowe były słabsze. Główne ograniczenia w tych przypadkach to stosunkowo niewielka liczba badań i brak spójnych wyników. Większość badań – z wyjątkiem czterech – przeprowadzono w krajach o wysokim dochodzie, a większość z nich koncentrowała się na ekspozycji na niebieskie przestrzenie znajdujące się w pobliżu domów uczestników.

Mireia Gascon, badaczka ISGlobal i pierwsza autorka badania, wyjaśnia, że „wpływ niebieskiej przestrzeni na zdrowie jest nowym tematem badań, ponieważ większość prac została wykonana w ciągu ostatnich pięciu lat”. Jej zdaniem „wyniki te sugerują, że niebieskie przestrzenie na zewnątrz mają potencjalne korzyści dla zdrowia, szczególnie w zakresie zdrowia psychicznego, ogólnego samopoczucia i aktywności fizycznej.”

Mark Nieuwenhuijsen, koordynator badania i dyrektor ISGlobal’s Urban Planning, Environment and Health Initiative, uważa wyniki za zachęcające, ale podkreśla, że „potrzebna jest dalsza praca, ponieważ do tej pory przeprowadzono stosunkowo niewiele badań i istnieje wysoki stopień heterogeniczności w stosowanych metodologiach badawczych”. Pomimo tych ograniczeń uważa, że dowody wspierają „wzmocnienie i odzyskanie zewnętrznych niebieskich przestrzeni w środowisku miejskim jako interesującą strategię poprawy zdrowia i dobrego samopoczucia populacji”.

ISGlobal bierze udział w BlueHealth, programie Unii Europejskiej ustanowionym w 2016 r. w celu zbadania związku między niebieską przestrzenią a zdrowiem człowieka. Instytut prowadzi obecnie trzy badania w ramach tego programu: ocena poziomu aktywności fizycznej przed i po interwencji mającej na celu poprawę dostępu do rzeki Besós (Montcada i Reixac); badanie WOW z udziałem pracowników biurowych w Barcelonie; oraz odnowienie źródła Can Moritz w mieście Rubí pod Barceloną.

.