Wie is George Soros? En waarom is hij de ‘boeman’ van rechts?

Noot van de redacteur: Bijna elke dag beschuldigen politieke figuren en rechtse commentatoren George Soros van snode praktijken. Deze week verwijderde het RNC een spreker vanwege haar steun voor de QAnon-complottheorie en de bewering dat George Soros betrokken is bij een vermeende Joodse cabal met plannen om de wereld te besturen. Voor de context neemt de Forward onder de loep hoe Soros de “boogeyman” van rechts werd.

George Soros is een Joodse, Hongaars-Amerikaanse, miljardair filantroop die, misschien meer dan enig ander persoon, de belangrijkste boogeyman is geworden die rondwaart in de samenzweringstheorieën van politiek rechts.

Jarenlang hebben rechtse figuren sterke verhalen verteld over de kwaadaardige invloed van Soros, die zogenaamd wordt gepropageerd via het werk van de Open Society Foundations, zijn non-profit netwerk dat democratisch beleid over de hele wereld bevordert. Vanaf 2017 had hij 32 miljard dollar van zijn persoonlijke fortuin aan de Foundations geschonken, volgens de website ervan.

Tijdens het Trump-tijdperk is het voor sommigen aan de rechterkant modieus geworden om Soros, 90, de schuld te geven voor de neergang van Amerika, voor “betaalde” demonstranten, voor het financieren van “Antifa,” voor het manipuleren van de Amerikaanse regering. Tucker Carlson, de primetime presentator van Fox News, heeft gezegd dat Soros Amerika aan het “remaken” is. Tientallen GOP-kandidaten voor het Congres hebben dit jaar het spookbeeld van Soros opgeroepen – waaronder een die in haar voorverkiezing als overwinnaar uit de bus kwam nadat ze Soros er valselijk van had beschuldigd een nazi te zijn geweest. In juli schreef een columnist van de Chicago Tribune dat “door Soros gefinancierde aanklagers… helpen om de gewelddadigen vrij te laten met weinig of geen borgstelling.”

Maar geen van deze theorieën is echt waar, en ze lijken voort te komen uit de antisemitische troop dat er een rijke, schimmige Joodse figuur is die verantwoordelijk is voor de vermeende problemen van het land. De Anti-Defamation League heeft gewaarschuwd voor antisemitische Soros-complotten.

Hier zijn enkele van de meest prangende vragen van het internet over George Soros – en de echte antwoorden. We beginnen bij het begin.

Was Soros een nazi?

Nee, hij was geen nazi.

Soros werd in 1930 geboren in Boedapest, Hongarije, in een seculier joods gezin. Hij overleefde de Tweede Wereldoorlog en de deportatie van een half miljoen joden, deels door zich voor te doen als niet-jood: zijn vader veranderde de familienaam van Schwartz in Soros in 1936, temidden van toenemende antisemitische sentimenten in het land, en de familie vermomde zich als christenen tijdens de oorlog.

Toch hebben figuren als Marjorie Taylor Greene, de Republikeinse congreskandidaat die gelooft in de QAnon-samenzwering, het valse idee aangeprezen dat Soros een nazi was, of de nazi’s hielp.

In waarheid, volgens Soros biograaf Emily Tamkin, heeft Soros ooit de goederen van een Joods huis geïnventariseerd, hoewel hij niet deelnam aan de plundering van Joodse eigendommen. Hij bezorgde ook eens een deportatiebericht voor de Judenrat van Boedapest, de Joodse raad die door de Nazi’s werd gedwongen om de gettovorming van Joodse inwoners te regelen. Soros nam echter niet deel aan het oppakken of deporteren van joden.

Hoe verdiende George Soros zijn geld?

In 1947 verhuisde Soros naar Londen om economie te studeren. Hij kreeg een baan in het bankwezen en richtte in 1969 een hedgefonds op. Maar zijn enorme fortuin – en reputatie – bouwde hij op met één enkele financiële investering in 1992.

Dat jaar “shortte” Soros het Britse pond, wat betekent dat hij gokte dat het pond in waarde zou kelderen. In die tijd kon het pond, als gevolg van economische afspraken die uiteindelijk tot de invoering van de euro hebben geleid, slechts tot een bepaald punt in waarde stijgen. Dat betekende dat als Soros’ gok verkeerd was, hij maar zoveel geld zou verliezen. Maar als het pond devalueerde – en als het volledig uit de gedeelde muntregeling zou crashen – kon hij veel geld verdienen. En dat is precies wat er gebeurde.

Op 16 september 1992 – wat al snel als “Zwarte Woensdag” zou worden bestempeld – begon Soros’ fonds met de verkoop van tientallen miljoenen ponden, waarmee het de aanzet gaf tot een financiële crisis die ertoe zou leiden dat het Verenigd Koninkrijk het pond uit de valutaregeling zou terugtrekken. Dat besluit heeft tot op de dag van vandaag geduurd: De meeste Europese landen gebruiken nu euro’s, terwijl het Verenigd Koninkrijk nog steeds ponden gebruikt.

Het resultaat van Soros’ stap is gemengd. Het gaf aanleiding tot zijn “boogeyman” persona, met Europese leiders die hem aanwijzen als een schimmige bankier die probeert het mondiale economische systeem te manipuleren. Toch hebben economisch historici gesuggereerd dat Zwarte Woensdag de weg heeft vrijgemaakt voor de economische heropleving van het Verenigd Koninkrijk, aangezien het pond uiteindelijk niet alleen zijn oorspronkelijke waarde herwon, maar deze zelfs overtrof.

Soros van zijn kant maakte meer dan een miljard pond winst, wat, gecorrigeerd voor inflatie, ongeveer gelijk is aan 2 miljard pond in het geld van vandaag.

Betaalt Soros demonstranten?

De meest gangbare complottheorie over Soros is misschien wel dat hij demonstranten betaalt in progressieve bewegingen voor sociale rechtvaardigheid. Die theorie kreeg voor het eerst een breed publiek in 2014, tijdens de Black Lives Matter-protesten in Ferguson, Mo. In 2018 beschuldigden president Trump en andere Republikeinse politici Soros van het betalen van vrouwen die senator Jeff Flake confronteerden tijdens de bevestigingshoorzittingen voor het Hooggerechtshof van rechter Brett Kavanaugh. Soros is ook beschuldigd van het financieren van protesten in Hongarije.

Soros financiert via zijn Open Society Foundations een subsidienetwerk dat vaak financiering verstrekt aan groepen die betrokken zijn bij verschillende protesten voor sociale rechtvaardigheid. De vrouwen die Flake confronteerden, waren bijvoorbeeld aangesloten bij een groep die geld heeft ontvangen van een door Soros gesteund subsidienetwerk.

De Open Society Foundations doet deze financiering niet in het verborgene: In juli kondigde de organisatie aan 220 miljoen dollar aan subsidies te verstrekken aan organisaties voor rassengelijkheid – de grootste financieringsinspanning sinds ze in 1994 begon met het financieren van Amerikaanse hervormingen van het strafrecht.

Probeert Soros Amerika te “remaken”?

In augustus zei Rudy Giuliani, de persoonlijke advocaat van Trump, in een interview op Fox News dat Soros “van plan is om onze regering te vernietigen, om een of andere zieke reden van hem die teruggaat op zijn zieke achtergrond” – het laatste stukje een duidelijke verwijzing naar de valse theorie dat Soros een nazi was.

Dit soort sentimenten is wijdverspreid op rechts – en spreekt tot de kwesties die Soros ondersteunt.

Hij richt zich op sociale welzijnsdoelen die vaak met links worden geassocieerd: het bevorderen van toegankelijk leren, door zijn oprichting van de Centraal-Europese Universiteit in Boedapest; het helpen van migranten en vluchtelingen; het financieren van inspanningen om democratische regeringen en instellingen in stand te houden.

Op zijn beurt heeft de autocratische leider van Hongarije, Viktor Orban, de universiteit als doelwit gekozen; Republikeinse media hebben Soros ten onrechte de schuld gegeven van de migrantenkaravanen naar de zuidgrens van de VS.Amerikaanse zuidgrens; en deze zomer explodeerde het aantal negatieve tweets over hem, van ongeveer 20.000 op 26 mei tot een half miljoen op 30 mei, nadat protesten waren begonnen over het doden van George Floyd door de politie in Minneapolis.

Dus, in zekere zin is Soros erop uit om de samenleving opnieuw vorm te geven – of je de initiatieven die hij verkiest te financieren als een voordeel of een nadeel ziet is een kwestie van perspectief. Volgens Tamkin, de auteur van “The Influence of Soros,” is zijn invloed positief geweest.

“De grootste erfenis zijn de mensen die de begunstigden waren van het geld,” vertelde ze JTA in juni. “Alle mensen die beurzen hebben gekregen die ze niet hadden kunnen krijgen, die naar een universiteit zijn gegaan die zonder hem niet had bestaan; de culturele producties die nooit zouden zijn opgezet; de literaire prijzen die tijdens de oorlog in Sarajevo zijn uitgereikt, zodat mensen nog steeds het gevoel konden hebben dat ze mensen waren. Voor mij zijn het deze individuele ervaringen die door mensen zullen worden gebruikt om een volwaardiger deelname aan de samenleving te eisen.”

Ari Feldman is een stafschrijver bij de Voorwaarts. Neem contact met hem op via [email protected] of volg hem op Twitter @aefeldman