Uit 35 studies blijkt dat blauwe ruimten goed zijn voor de gezondheid en het welzijn van de mens

Heeft de blootstelling aan blauwe ruimten, zoals meren, bronnen, rivieren en zeeën, een gunstig effect op onze gezondheid? Een team van het Barcelona Institute for Global Health (ISGlobal), een onderzoekscentrum dat wordt gesteund door de “la Caixa”-stichting, heeft het eerste internationale overzicht gemaakt van kwantitatieve studies-35 in totaal over de gezondheidseffecten van de blauwe ruimte. Uit hun bevindingen blijkt dat contact met de blauwe ruimte gunstig is, met name voor de geestelijke gezondheid en het welzijn, maar ook wat de bevordering van lichaamsbeweging betreft.

Het bewijsmateriaal dat in het kader van dit overzicht van de 35 in de literatuur geïdentificeerde wetenschappelijke studies is geanalyseerd en dat is gepubliceerd in het International Journal of Hygiene and Environmental Health, wijst erop dat mensen die in de nabijheid van blauwe ruimten wonen, hogere niveaus van lichaamsbeweging melden. Uit het bewijsmateriaal blijkt ook dat interactie met de blauwe ruimte een positief effect heeft op de geestelijke gezondheid, met name in termen van stressvermindering en waargenomen welzijn.

Het bewijsmateriaal dat een verband tussen blootstelling aan de blauwe ruimte en positieve effecten op de algemene gezondheid, obesitas en cardiovasculaire gezondheid ondersteunt, was zwakker. De belangrijkste beperkingen in deze gevallen zijn de relatieve schaarste aan studies en het gebrek aan consistente resultaten. De meeste van de onderzochte studies – op vier na – werden uitgevoerd in hoge-inkomenslanden en de meeste van hen concentreerden zich op blootstelling aan blauwe ruimten in de buurt van de huizen van de deelnemers.

Mireia Gascon, een onderzoeker van ISGlobal en de eerste auteur van de studie, legt uit dat “de gezondheidseffecten van blauwe ruimte een opkomend onderwerp van studie zijn, aangezien het meeste werk in de laatste vijf jaar is gedaan”. Volgens haar “suggereren deze bevindingen dat blauwe ruimten in de openlucht potentiële voordelen hebben voor de gezondheid, met name op het gebied van geestelijke gezondheid, algemeen welzijn en lichaamsbeweging.”

Mark Nieuwenhuijsen, de coördinator van de studie en directeur van ISGlobal’s Urban Planning, Environment and Health Initiative, beschouwt de resultaten als bemoedigend maar benadrukt dat “er meer werk nodig is omdat er tot nu toe relatief weinig studies zijn geweest en een hoge mate van heterogeniteit in de gebruikte onderzoeksmethodologieën”. Ondanks deze beperkingen is hij van mening dat het bewijs “de verbetering en het herstel van blauwe buitenruimten in de stedelijke omgeving ondersteunt als een interessante strategie voor het verbeteren van de gezondheid en het welzijn van de bevolking”.

ISGlobal neemt deel aan BlueHealth, een programma van de Europese Unie dat in 2016 is opgezet om de relatie tussen blauwe ruimte en menselijke gezondheid te bestuderen. Het instituut voert momenteel drie studies uit in het kader van dit programma: het beoordelen van fysieke activiteitsniveaus voor en na een interventie die is ontworpen om de toegang tot de rivier de Besós (Montcada i Reixac) te verbeteren; de WOW-studie met deelname van kantoormedewerkers in Barcelona; en het herstel van de Can Moritz-bron in de stad Rubí in de buurt van Barcelona.