U vroeg: Hoe werken dromen?

Wanneer we dromen, is het dan echt alsof we een minifilmstudio in ons hoofd hebben, die inhoud uit zowel ons bewuste als onderbewuste creëert? Disney heeft een uitstekende analogie gemaakt voor hoe dromen werken in Inside Out, maar de complexe systemen die verantwoordelijk zijn voor dromen zijn niet precies hetzelfde als je eigen persoonlijke Hollywood-productiecrew.

De National Sleep Foundation stelt dat dromen een “puur ‘mentale’ activiteit zijn die plaatsvindt in de geest terwijl het lichaam in rust is. Sommige mensen voeren hun dromen echter uit – een kenmerk van een rapid eye movement (REM) slaapgedragsstoornis. Slaap is een ongelooflijk complex fenomeen, en er zijn nog veel onbeantwoorde vragen over het proces. Omdat het bestuderen van dromen betekent dat iemand wakker moet worden, zijn er methodologische hindernissen om alle mechanismen die verantwoordelijk zijn voor dromen volledig te begrijpen.

Een neuropsycholoog van het Texas A&M Health Science Center College of Medicine zei dat dromen ontstaan wanneer de corticale delen van onze hersenen (de gebieden die verantwoordelijk zijn voor hogere-orde functies zoals taal) actief zijn tijdens de slaap, terwijl de lagere delen voorkomen dat boodschappen naar ons lichaam gaan die anders beweging of activiteit zouden veroorzaken.

Een imitatie van het leven

Hoe verklaren wetenschappers dromen? Dat is ingewikkeld. De beknopte verklaring is dat er een complexe reeks van chemische stappen en circuits zijn die als een “schakelaar” dienen om de hogere, corticale delen van de hersenen actief te laten zijn terwijl het lichaam niet reageert op signalen zoals het normaal overdag doet. De delen van de hersenen die ‘aan’ staan tijdens het dromen zijn dus dezelfde die we activeren om te zien, te herinneren, te ruiken, te proeven en te bewegen.

“We ‘zien’ of ‘horen’ eigenlijk niets overdag; het zijn onze hersenen die zintuiglijke inputs verwerken en dit synthetiseren om onze ervaringen te vormen,” zei Jared Benge, PhD, ABPP-CN, assistent-professor bij het Texas A&M College of Medicine en een neuropsycholoog bij Baylor Scott & White Health in Temple. “Bij een droom hebben we geen zintuiglijke input, maar de delen van onze hersenen die deze processen uitvoeren zijn nog steeds actief, zodat onze ervaringen ‘echt’ lijken.”

Andere factoren, zoals de cyclische aard van de slaap zelf (met inbegrip van gebieden van de hersenen die fungeren als een klok om onze slaap/waakcycli vast te stellen), paden van bepaalde neurotransmitterafgifte die het begin en het onderhoud van de slaap signaleren, en het feit dat de slaap verschillende stadia kent naarmate de nacht vordert – hebben allemaal invloed op hoe en wanneer we dromen. Al deze mechanismen maken slaap mogelijk, en dromen is het product van slaap.

Het begint allemaal met REM

“Dromen gebeurt het vaakst tijdens de REM-slaap,” zei Benge. “Als we naar de REM-slaap kijken op een elektro-encefalogram (EEG), een test die wordt gebruikt om elektrische activiteit in de hersenen te detecteren, vertonen onze hersenen meestal activiteit die erg lijkt op wakkere toestand.”

De meeste mensen die uit de REM-slaap ontwaken, melden dat ze hun meest levendige of vreemde dromen ervaren, hoewel, er zijn enkele studies die aangeven dat individuen in de langzame-golfslaapcyclus kunnen dromen waarbij dit fragmenten zijn van meer samenhangende herinneringen.

Ik droomde een droom van vervlogen tijden

Hoe snel we ons de details van bepaalde dromen herinneren, hangt ook af van hoe diep we hebben geslapen, de inhoud van de droom, en de activiteiten en routines die we ondernemen wanneer we wakker worden. Dus, iedereen droomt, maar niet iedereen herinnert zich hun dromen.

Vele van de meest levendige en vreemde dromen die we ervaren komen voor tijdens de REM-fase slaap, en individuen die uit deze fase van de slaap ontwaken, melden vaak de bizarre fenomenen die we gewoonlijk associëren met gedenkwaardige dromen,” zei Benge. “Maar, meer alledaagse en minder bizarre dromen worden soms ook gemeld tijdens de langzame golfslaap.”

De droom van de een is de nachtmerrie van de ander

Benge zei dat wat mensen beschouwen als dromen versus nachtmerries zal afhangen van de specifieke interpretatie van het individu. “Het is subjectief aan wat negatieve of verontrustende inhoud betekenen voor die persoon,” zei hij. “Voor een Olympisch atleet, het lopen van 26 mijl in je dromen is een piek voorbeeld van prestatie en een geweldige ervaring. Voor mij, er beter iets gruwelijke achtervolgen me in mijn dromen te doen een 26 mijl run. Hun droom is mijn nachtmerrie.”

Kinderen zijn bijzonder vatbaar voor een fenomeen dat bekend staat als “slaapverschrikkingen”, gekenmerkt door paniekachtige symptomen (bloeddrukverhogingen, zweten, onrust, schreeuwen). Deze zullen kinderen vaak wakker maken en ze zullen zich normaal gesproken een angstaanjagend incident herinneren.

“Omdat je alleen echt kunt weten wat iemand droomt door het hen te vragen, is het een behoorlijk subjectieve onderneming om droominhoud te classificeren,” zei Benge.

Droomproductie en het onderbewuste

Volgens Benge zijn er veel fascinerende correlatieve studies over droominhoud, maar correlatie betekent niet altijd dat er een oorzakelijk verband is. Bijvoorbeeld: De gebeurtenissen van het dagelijks leven hebben de neiging om meer gedroomd te worden, en individuen in het midden van stressvolle situaties hebben meer kans om te dromen over wat ze doormaken.

“Het lijkt mogelijk dat omgevingsinvloeden – zoals het induceren van geuren in de kamer waar iemand slaapt – soms kunnen induceren waarover gedroomd wordt,” zei Benge. “Als neuropsycholoog ben ik het meest geïnteresseerd in de processen die ten grondslag liggen aan cognitieve vaardigheden zoals het geheugen. Het lijkt erop dat slaap en dromen een belangrijke rol kunnen spelen in de hersenen bij het consolideren of verplaatsen van recente gebeurtenissen naar het langetermijngeheugen.”

Dromen kunnen dus een afspiegeling zijn van de organisatie – soms lukraak – van verschillende fragmenten van geheugen en ervaring,” vervolgde Benge. “Maar om duidelijk te zijn, het uiteindelijke antwoord is: het is ingewikkeld, en we zijn er niet zeker van.”

– Lauren Thompson