Sydney North Neurology & Neurophysiology | T: 82871900 F: 82871901 E: [email protected]

zie Virtueel Medisch Centrum voor artikel

Axillaire gevallen

In gevallen van axillaire hyperhidrosis wordt de injectietherapie toegediend in de vorm van talrijke kleine injecties die het volledige hyperhidrotische gebied van elke oksel bestrijken. De injecties zijn ~1,5 cm van elkaar verwijderd. Injecties in de oksel zijn minder pijnlijk dan injecties op andere plaatsen, maar soms kan een plaatselijke verdoving in de vorm van crème nodig zijn. Met deze therapie wordt 95% van de gevallen van axillaire hyperhidrosis binnen een week na toediening effectief behandeld. De effecten houden gemiddeld 7 maanden aan, maar kunnen korter of langer zijn.

Palmar hyperhidrosis

In gevallen van palmaire hyperhidrosis worden de injecties in de handpalmen ~1 cm uit elkaar geplaatst en zo geplaatst dat het gehele hyperhidrotische gebied wordt bestreken. Het injecteren van de handpalm gaat gepaard met aanzienlijke pijn en een sterk verdovend middel kan nodig zijn. Dit kan in sommige gevallen worden gegeven in de vorm van een lokaal zenuwblok. Bij de behandeling van palmaire hyperhidrosis is botulinum toxine A voor 90% effectief gedurende 4-6 maanden. De behandeling wordt echter geassocieerd met zwakte van de handspieren en verminderde fijne motoriek, waardoor het ongeschikt kan zijn voor personen die handvaardigheid vereisen. In deze gevallen kan een proef worden uitgevoerd met een lagere dosis, die alleen wordt toegediend aan de niet-dominante hand (bv. de linkerhand van een rechtshandige). Vermijden van diepe injectie in de palmaire spieren vermindert ook het risico van deze bijwerking. Bovendien bestaat er een risico op disfunctie van de hand door verlamming van de handspieren.

Craniofaciale hyperhidrosis

Injectietherapie kan in sommige gevallen van craniofaciale hyperhidrosis nuttig zijn, maar mag alleen worden geprobeerd als alle andere behandelingen de aandoening niet verlichten.

Plantaire hyperhidrosis

Plantaire hyperhidrosis kan ook met injectietherapie worden behandeld. Door de grote oppervlakte van de voetzolen en de relatief gevoelige huid van de voeten kan de behandeling echter oncomfortabel en omslachtig zijn. Om de voeten te behandelen, worden de injecties ~1 cm uit elkaar geplaatst en moeten ze het hele hyperhidrotische gebied bestrijken. Een sterk verdovend middel kan nodig zijn om de pijn te verlichten. Er zijn uitstekende responspercentages voor plantaire hyperhidrose gemeld.

Chirurgie

Chirurgische behandelingen kunnen worden gebruikt voor hyperhidrose bij patiënten die niet reageren op andere therapieën, en die goed geïnformeerd zijn over de potentiële risico’s en voordelen van de behandelingen. Hoewel de initiële kosten voor het uitvoeren van een operatie hoger zijn dan de kosten van andere behandelingen, kunnen de kosten na verloop van tijd afnemen omdat er geen onderhoudstherapie nodig is, zoals bij niet-chirurgische behandelingen.

Verwijdering van okselweefsel

chirurgie om weefsels uit de oksel te verwijderen, hetzij door excisie (snijden) of curettage (schrapen) gevolgd door liposuctie, kan worden toegepast in gevallen van okselhyperhidrosis. De behandeling is meestal de eerste soort operatie die wordt uitgevoerd, omdat andere chirurgische ingrepen grotere risico’s met zich meebrengen. De verwijdering van het okselweefsel wordt onder plaatselijke verdoving uitgevoerd en omvat de verwijdering van de eccriene en apocriene klieren die vlak onder de huid liggen. Er wordt een insnijding gemaakt in de huid van het aangetaste gebied (geïdentificeerd door bijvoorbeeld een zetmeeljodiumtest) om de verwijdering mogelijk te maken. De resultaten zouden blijvend moeten zijn en 91% van de behandelde personen ondervindt aanzienlijke verbeteringen bij het zweten. Er zijn echter talrijke bijwerkingen verbonden aan de procedure, waaronder littekenvorming, haaruitval, hyperpigmentatie, pijn en blauwe plekken.

Endoscopische thoracale sympathectomie

Endoscopische thoracale sympathectomie is een chirurgische ingreep waarbij de sympathische zenuwvezels tussen thoracale (middenwervel) wervels 2 en 3 (en soms 4) worden weggesneden of anderszins vernietigd, met behulp van een minimaal invasieve techniek die wordt geleid door een endoscoop (een medisch apparaat dat wordt gebruikt om de binnenkant van lichaamsholtes te bekijken). Vergelijkbaar met meer invasieve chirurgische sympathectomietechnieken, biedt endoscopische thoracale sympathectomie langdurige verlichting van hyperhidrosis. Het is 68-100% effectief bij axillaire, palmaire en aangezichtshyperhidrosis, en 58-85% effectief bij plantaire hyperhidrosis, hoewel in plantaire gevallen de verbeteringen bescheidener zijn. Het is ook een behandelingsoptie voor gevallen van ernstige craniofaciale hyperhidrosis. De procedure bestaat uit één kleine incisie die toegang geeft tot de zenuwvezels aan beide zijden van het lichaam. Er worden verschillende operatietechnieken gebruikt, afhankelijk van de plaats waar het overmatig zweten zich voordoet. Zo worden bij geïsoleerde axillaire hyperhidrosis de zenuwen in de borstwervels 2-4 vernietigd, terwijl bij craniofaciale gevallen andere zenuwen worden verwijderd. De meeste patiënten zijn tevreden met de resultaten van de operatie, hoewel in sommige gevallen gedeeltelijk zweten kan blijven bestaan ondanks tevredenheid. Lichte tot ernstige hyperhidrosis van de romp en de onderste ledematen komt na de operatie bij de meerderheid van de patiënten (86%) voor, en dit veroorzaakt een afname van de tevredenheid. Kinderen < 14 jaar verdragen het compensatoire zweten naar verluidt beter dan hun oudere tegenhangers en zijn daarom meer tevreden over deze operatie. Er zijn een aantal ernstige ongewenste voorvallen in verband met de operatie:

• Groot bloedvatletsel (letsel van de thoracale slagader en de bijbehorende bloedvaten), een levensbedreigende aandoening die in dit verband uiterst zeldzaam is;
• Haemopneumothorax (lucht en bloed in de borstholte) waarvoor een thoraxdrain nodig is;
• Neuralgie (zenuwpijn) die langdurig, van voorbijgaande aard of intercostaal kan zijn.

Andere cosmetische complicaties zoals het syndroom van Horner (beschadiging van de gelaatsspieren die hangende oogleden en andere afwijkingen kan veroorzaken) treft 12% van de patiënten die met endoscopische thoracale sympathectomie werden behandeld.

Lumbale sympathectomie

Lumbale sympathectomie, of verwijdering van de zenuwen die de tweede wervel van de lumbale (lagere) wervelkolom verbinden, kan worden gebruikt om plantaire hyperhidrosis te behandelen. Deze zenuwen zijn ook verantwoordelijk voor de innervatie van de geslachtsorganen bij mannen en vrouwen. Ejaculatie- en erectiestoornissen zijn bijna universeel bij mannen na deze behandeling en sommige artsen gebruiken het alleen voor vrouwelijke patiënten. Deze tactiek is echter twijfelachtig omdat de zenuwen van de tweede lendenwervel ook de genito-seksuele innervatie leveren voor vrouwen en lumbale sympathectomie naar verwachting ook orgasmestoornissen zal veroorzaken bij vrouwen.

Sympathotomie

Sympathotomie (ook bekend als sympathicotomie) is een recente wijziging van endoscopische thoracale sympathectomie die gebruikt wordt bij de behandeling van palmaire hyperhidrosis. Terwijl bij endoscopische thoracale sympathectomie de zenuwen die in verbinding staan met de tweede en derde thoracale wervel worden verwijderd, worden bij sympathicotomie de zenuwen losgekoppeld, waardoor de overdracht van zenuwsignalen die zweten veroorzaken wordt onderbroken. De operatie geeft uitstekende resultaten en vermindert de kans op compensatoire hyperhidrosis, de meest voorkomende bijwerking van endoscopische thoracale sympathectomie. Bijwerkingen van de operatie zijn abnormale sudomotorische controle (regulatie van de zweetklieren) en milde veranderingen in cardiovasculaire regulatie.

Thorascopische divisie van de sympatische stam

Thorascopische divisie van de zenuwen tussen wervels 1 en 2 van de thoracale wervelkolom onderbreekt de zenuwtransmissie naar de arm. In één studie werd melding gemaakt van een respons van 100% op deze operatie zonder gevallen van het syndroom van Horner (een vaak voorkomende complicatie bij andere technieken). De hergroei van zenuwvezels beperkte echter de duur van het effect tot 9-12 maanden.

Systemische behandelingen

Systemische behandelingen spelen geen gevestigde rol bij de behandeling van focale hyperhidrosis, hoewel er steeds meer aanwijzingen komen dat ze gemakkelijk, kosteneffectief en veilig zijn. Bepaalde geneesmiddelen kunnen worden gebruikt om een chemische stof te remmen die betrokken is bij het doorgeven van zenuwsignalen naar de zweetklieren. Er zijn hoge doses nodig en de dosis moet meestal in de loop van de behandeling worden verhoogd om het zweten te verminderen. Dit beperkt het gebruik van deze therapie omdat hoge doses ook gepaard gaan met talrijke bijwerkingen. Deze omvatten sedatie, droge mond en constipatie. Mensen stoppen gewoonlijk met het gebruik van anticholinerge middelen vanwege de droge mond. Vanwege de lage kosten en het gemak kan dit orale middel echter worden uitgeprobeerd als tweede- of derdelijns therapie voor palmaire en plantaire hyperhidrosis.

Alternatieve therapieën

Er is geen bewijs dat alternatieve therapieën zoals hypnose, biofeedbacktraining of ontspanningstechnieken een effectieve behandeling zijn voor hyperhidrosis. Er zijn echter geen trials uitgevoerd om de werkzaamheid van alternatieve behandelingen te beoordelen.

Zie ook: Zweten | leven met hyperhidrosis | ernstschaal | gegeneraliseerde hyperhidrosis