Robert Hooke, F.R.S. (1635-1703)

Hooke Laboratories is genoemd naar Robert Hooke, F.R.S. (1635-1703), ’s werelds eerste professionele wetenschapper en ontdekker van de biologische cel.

Robert Hooke is tegenwoordig het best bekend als de auteur van Micrographia (Londen, 1665), de eerste publicatie van waarnemingen en experimenten met behulp van een microscoop, en voor Hooke’s Wet van Elasticiteit. Hooke was echter hartstochtelijk geïnteresseerd in alle takken van wetenschap, evenals in architectuur, mechanica en meting.

In zijn vroege jaren was Hooke vooral bekend als instrumentmaker bij uitstek – hij was in dienst van Robert Boyle om diens “Pneumatical Engine” (vacuümpomp) te bouwen, en bouwde de eerste Gregoriaanse telescoop voor James Gregory.

Hooke was een vroege Fellow van de (Britse) Royal Society, en diende als de eerste Curator of Experiments, waarbij hij elke week drie tot vier grote experimenten uitvoerde die aan de Society moesten worden gerapporteerd. Later was hij secretaris van de Royal Society.

Naast zijn wetenschappelijke bezigheden vond Hooke op de een of andere manier nog tijd om op te treden als landmeter van de stad Londen, waar hij de wederopbouw na de Grote Brand uitstippelde, en als partner in Christopher Wren’s architectenbureau. Hooke ontwierp onder meer het Royal College of Physicians, het Bethlem Hospital (Bedlam) en het Monument van Londen – vandaag de dag nog steeds de hoogste geïsoleerde stenen zuil ter wereld. Hooke ontwierp deze zuil als astronomisch instrument, met een gat dat door de 202 voet hoogte van het gebouw loopt en naar een observatorium in de kelder leidt.

Hooke’s wetenschappelijke verwezenlijkingen omvatten:

• De eerste die kristalvormen verklaarde in termen van de verpakking van hun samenstellende delen
• De eerste die over dunne films publiceerde en suggereerde dat hun kleuren werden veroorzaakt door periodieke lagen
• De eerste die sneeuwvlokken onder de microscoop bestudeerde
• De eerste die de omgekeerd kwadratische relatie voor de zwaartekracht voorstelde (1681)
• De eerste die het vriespunt van water voorstelde als het temperatuur-nulpunt
• De eerste die het vriespunt van water voorstelde als het temperatuur-nulpunt
• .punt
• Ontdekte de rotatieperioden van Jupiter en Mars
• Ontdekte de Grote Rode Vlek van Jupiter
• Hypotheseerde de oorsprong van fossielen als de vormen van uitgestorven soorten
• Poneerde een vroege golftheorie van licht
• Bepaalde het woord “cel” zoals gebruikt in de biologie tijdens het bestuderen van de samenstelling van kurk (naar analogie van de woonvertrekken van monniken)

Enige van Hooke’s uitvindingen:

• Iris-diafragma
• Telescoop-kruisdraadvizier
• Balansrad en ankergang voor klokken
• Verschillende typen barometers
• Weerstation met klokaandrijving dat barometerdruk, temperatuur, neerslag, vochtigheid, en windsnelheid op een draaiende trommel
• Gebruik van loxodromen om een grootcirkelroute te navigeren
• Schuifraam

Geselecteerde online referenties

Project Gutenberg versie van Micrographia
Robert Hooke – The Galileo Project
Robert Hooke – Wikipedia
Robert Hooke bio – roberthooke.org.uk
Robert Hooke bio – Universityof St. Andrews (Scotland)
Robert Hooke bio – NNDB
Biografische tijdlijn

Selected books

The Forgotten Genius: Biography of Robert Hooke 1635-1703 (Stephen Inwood, MacAdam/Cage, 2005)
Micrographia: Some Physiological Descriptions of Minute Bodies (Robert Hooke, 1665, herdrukt door BiblioBazaar 2007)
England’sLeonardo: Robert Hooke and the Seventeenth-Century Scientific Revolution (Allan Chapman, Taylor & Francis, 2004)
TheCurious Life of Robert Hooke: The Man Who Measured London (Lisa Jardine, HarperCollins, 2004)