Marta Karolyi US Gymnastics Coach

Marta Karolyi

Marta Karolyi en haar man Bela Karolyi zijn een van de grootste turncoaches ter wereld, Onder hun vleugels hebben turnsters als Mary Lou Retton, Betty Okino, Kerri Strug, Teodora Ungureanu, Phoebe Mills, Nadia Comăneci, Kim Zmeskal, en Dominique Moceanu hun sporen achtergelaten in ieders hart.

Marta werd geboren als Márta Erőss op 29 augustus 1942 in Odorheiu Secuiesc, Roemenië. Marta turnde vanaf haar 13e en is de dochter van een bankdirecteur en een onderwijzeres.

Mevrouw Karolyi turnde op de middelbare school en ging door tot aan de universiteit, die ze volgde aan het Roemeense College voor Lichamelijke Opvoeding.

Het was op de universiteit dat ze haar echtgenoot ontmoette, die in zijn laatste jaar van de universiteit zat en coach van het turnteam was.

Marta en Bela trouwden in 1963 nadat ze waren afgestudeerd, en kregen een dochter, Andrea Karolyi.

Andrea, ook bekend als Andrea Karolyi Wise studeerde af aan Baylor in 1997 ze is Team USA’s voedingsdeskundige.

De Karolyi’s begonnen hun trainerscarrière op een lagere school en richtten daarna een nationale school voor gymnastiek op. Hun naam werd erkend na het succes van Nadia Comaneci. Nadia was zes jaar oud toen Marta en haar man haar begonnen te coachen.

Hoewel Bela het gezicht was van het Karolyi Team, gingen Marta’s coachingsvaardigheden niet onopgemerkt voorbij.

“Zij was altijd degene die de dagelijkse schema’s verzorgde, en ik promootte ze voor het publiek,” zei Bela Karolyi. “Ze is nu op haar eigen, en ze krijgt de eer voor wat er is gebeurd. En ik ben zo blij.”

Zegt Retton: “Vijfentwintig jaar geleden, in mijn tijd, was Martha alles. Bela was de showman en promotor, maar hij zou een verloren puppy zijn geweest zonder Martha.

“Hij was daarbinnen om ons te motiveren, maar Martha was degene die het schema had. Zij wist dat ze 45 minuten op evenwichtsbalk zou staan en dan conditie zou doen. Zij was de rots in de branding, en daarom werkten ze zo goed samen.”

Marta Karolyi was de coach en choreograaf van hun turnteam; al snel kwam de Roemeens-Hongaarse choreograaf Geza Pozsar bij het team.

Alledrie kregen ze asiel in de Verenigde Staten nadat ze waren overgelopen tijdens de turntournee op Amerikaans grondgebied.

Eenmaal in de VS vestigden Marta en Bela zich in Houston, Texas waar ze hun sportschool begonnen. Ze hebben verschillende turnsters opgeleid, waaronder negen Olympische kampioenen, zestien Europese medaillewinnaars en vijftien wereldkampioenen.

Ze zijn na de Olympische Spelen van 1996 met pensioen gegaan. Marta werd in 2001 coördinator van de nationale ploeg van de V.S. Een aantal van haar verantwoordelijkheden zijn het selecteren van atleten voor wedstrijden, het voorstellen van vaardigheden en routines en het bepalen van de opstelling van de toestellen.