Jackie Kennedy- Andy Warhol’s Moderne Madonna

De Oscars inspireerden me om de nieuwste film over Jackie Kennedy te bekijken, geregisseerd door Pablo Larrain en met Natalie Portman in de hoofdrol:

Natalie Portman als Jackie in haar beroemde roze Chanel-pakje. Bron: IMDb

Terwijl ik zat te kijken, gingen mijn gedachten uit naar een van de beroemdste, deels om zijn controversiële karakter, series van Andy Warhol met de foto’s van Jacqueline Bouvier Kennedy, de First Lady, die van 1961 tot 1963 de vrouw was van de 35ste president van de Verenigde Staten.

Andy Warhol, Sixteen Jackies, 1964. The Andy Warhol Foundation for the Visual Arts, Inc.

De serie dateert uit de weken na de moord op president John F. Kennedy in Dallas op 22 november 1963, en het begin van Warhols experimenten met zeefdruktechniek. Warhol, verblind door de duizelingwekkende hoeveelheid persaandacht voor de gebeurtenis, gaf toe: “Wat me stoorde was de manier waarop televisie en radio iedereen programmeerden om zich zo triest te voelen. Het leek alsof je, hoe hard je het ook probeerde, je er niet aan kon ontkomen.”

Andy Warhol, Nine Jackies. 1964, The Sonnabend Collection, in langdurige bruikleen aan Ca’ Pesaro, International Gallery of Modern Art, Venetië, Italië, Nina Sundell en Antonio Homem,© 2014 The Andy Warhol Foundation for the Visual Arts, Inc.

Het seriële karakter van de portretten, die ca. 300 verschillende stukken omvatten, is Warhols commentaar op de mechanismen van de media die, door hun publiek met een reeks foto’s en woorden op te blazen, hen programmeren om op een bepaalde manier te denken en te voelen. Het commentaar op de media en de hedendaagse samenleving door het vertrouwde en populaire op een nieuwe manier te gebruiken, was een van de kenmerken van Warhols werk.

Andy Warhol, “Jackie,” 1964. © 2014 The Andy Warhol Foundation for the Visual Arts, Inc. / Artists Rights Society (ARS), New York.

Warhol, gehypnotiseerd door het gezicht van de First Lady, verzamelde de foto’s van haar uit de pers en drukte ze af op kleine doeken met een blauw- en goudkleurige ondergrond. De kleuren zijn hier van fundamenteel belang omdat ze verwijzen naar de eeuwenoude traditie van de religieuze schilderkunst, waarbij blauw en goud de kostbaarste pigmenten zijn en dus worden gebruikt om het belang, of de heiligheid, van een afgebeelde figuur te benadrukken. Zoals Warhols naaste medewerker Bob Colacello concludeerde: “Andy maakte religieuze kunst voor een seculiere cultuur”, en met zijn portretten van Marilyn en de filmster Elizabeth Taylor was de “trilogie van heiligen – twee Magdalena’s en een Heilige Maagd – compleet”. Met de Heilige Maagd bedoelde Colacello Jackie, een moderne Madonna, die getuige was van de dood van haar geliefden, leed, maar sterk bleef en door velen werd vereerd.