Hemiballismus

Hemiballisme is een relatief zeldzame hyperkinetische bewegingsstoornis die wordt gekenmerkt door onwillekeurige, gewelddadige, grove en breed-amplitude bewegingen waarbij ipsilaterale arm en been betrokken zijn. Hoewel klassiek in verband gebracht met laesies in de nucleus subthalamicus, hadden in klinisch-radiologische reeksen van hemiballisme de meeste patiënten laesies buiten deze nucleus, waarbij vooral andere basale ganglia structuren betrokken waren. Er is gesuggereerd dat abnormale neuronale ontstekingspatronen in het interne segment van de globus pallidus in verband kunnen worden gebracht met de pathogenese van hemiballisme. Beroerte is de meest voorkomende oorzaak, maar de laatste jaren wordt een toenemend aantal patiënten gerapporteerd met hemiballisme geassocieerd met niet-ketotische hyperglykemie of met complicaties van humaan immunodeficiëntie virus (HIV) infectie. In tegenstelling tot wat in oudere literatuur werd beweerd, heeft hemiballisme in het algemeen een relatief goede prognose. Afhankelijk van de onderliggende oorzaken, kunnen veel patiënten spontane verbeteringen of remissies ervaren. De behandeling moet gericht zijn op de oorzaak van het hemiballisme. Symptomatische behandeling omvat het gebruik van geneesmiddelen, met name blokkers van striatale D2 dopamine receptoren en tetrabenazine. Chirurgische behandeling, met name pallidotomie, is een therapeutische optie voor de minderheid van de patiënten met ernstig persisterend invaliderend hemiballisme.