Harriet Martineau

Harriet Martineau, (geboren 12 juni 1802, Norwich, Norfolk, Engeland-gestorven 27 juni 1876, nabij Ambleside, Westmorland), essayiste, romanschrijfster, journaliste, en economisch en historisch schrijfster die een vooraanstaande plaats innam onder de Engelse intellectuelen van haar tijd. Misschien wel haar meest geleerde werk is The Positive Philosophy of Auguste Comte, Freely Translated and Condensed, 2 vol. (1853), haar versie van Comte’s Cours de philosophie positive, 6 vol. (1830-42).

Martineau verwierf voor het eerst een groot lezerspubliek met een reeks verhalen die de klassieke economie populariseerden, met name de ideeën van Thomas Robert Malthus en David Ricardo: Illustrations of Political Economy, 25 vol. (1832-34), Poor Laws and Paupers Illustrated, 10 vol. (1833-34), en Illustrations of Taxation, 5 vol. (1834). Na een bezoek aan de Verenigde Staten (1834-36), waarover ze het indringende sociologische Society in America (1837) en het meer anekdotische Retrospect of Western Travel (1838) schreef, steunde ze de toen impopulaire abolitiebeweging. Haar bekendste romans, waaronder Deerbrook (1839) en The Hour and the Man (1841), werden ook in deze periode geschreven. Ze hielp het populaire genre van het schoolverhaal op te richten met The Crofton Boys (1841) en pionierde met “terug naar het land” journalistiek met haar geschriften over haar tuin in het Lake District in Engeland.

Een reis naar het Midden-Oosten (1846) bracht Martineau ertoe de evolutie van religies te bestuderen. Ze werd steeds sceptischer over religieuze overtuigingen, inclusief haar eigen liberale Unitarisme, en haar openlijk atheïsme in de Letters on the Laws of Man’s Nature and Development (1851, met H.G. Atkinson) veroorzaakte een wijdverbreide schok. Haar belangrijkste historische werk, The History of the Thirty Years’ Peace, A.D. 1816-1846 (1849), was een veelgelezen populaire behandeling. Ze leverde ook omvangrijke bijdragen aan tijdschriften en schreef tussen 1852 en 1866 zo’n 1.600 hoofdartikelen voor de Daily News. Haar Biographical Sketches (1869, uitgebreid 1877) was een verzameling artikelen geschreven voor de Daily News over verschillende bekende tijdgenoten, waaronder Charlotte Brontë. Martineau verloor al vroeg in haar leven haar gehoor en had later hartkwalen en andere ziekten. Haar openhartige Autobiografie, geredigeerd door Maria Weston Chapman, werd postuum gepubliceerd (3 delen, 1877).