Frans guillotineblad

Een versie van de guillotine, de “Halifax gibbet” genoemd, was reeds in de jaren 1200 in Engeland in gebruik. Een soortgelijke machine, “the Maiden” genaamd, werd tussen 1500 en 1700 in Schotland gebruikt. Het werkte door een verzwaard mes langs een houten frame op de nek van het slachtoffer te laten vallen, waardoor het hoofd werd afgehakt. De dood was vrijwel onmiddellijk ingetreden. In 1791 stelde een Franse arts, Joseph-Ignace Guillotin, voor om de machine in Frankrijk te gebruiken als een humanere methode om de doodstraf uit te voeren. De eerste executie werd uitgevoerd op een struikrover in 1792 en de machine werd bekend als de guillotine.

Op dat moment was Frankrijk in de greep van een revolutie. De koning, Lodewijk XVI, was afgezet en het land had zich tot republiek uitgeroepen. De koning werd berecht wegens verraad en in januari 1793 onthoofd aan de guillotine. De executie van de koning leidde tot grote onrust en de revolutionaire facties begonnen onderling te vechten, waarbij de extremistische ‘Jacobijnen’ uiteindelijk de macht grepen. De extremisten gingen erop uit om hun vijanden te vernietigen. Wat volgde werd bekend als het ‘Terreurbewind’. Duizenden ‘staatsvijanden’ werden geëxecuteerd door het mes van de guillotine, en de mechanische onthoofder kwam te staan voor wreedheid en bloeddorstigheid.

De executies waren een populaire vorm van vermaak en menigtes verzamelden zich om toe te kijken.

De meeste executies vonden plaats op de Place de la Révolution (nu de Place de la Concorde) in Parijs. De executies waren een populaire vorm van vermaak en mensenmassa’s verzamelden zich om toe te kijken. De marktvrouwen, die in 1789 hun eigen succesvolle protest tegen de gevestigde orde hadden geleid, zaten bij de guillotine en breiden onder andere de rode ‘vrijheidsmutsen’ die door de revolutionairen werden gedragen.

De guillotine bleef in Frankrijk tot 1981 een officiële executiemethode. De laatste persoon werd geguillotineerd in 1977.