Ferrara
Joodse gemeenschapEdit
De Joodse gemeenschap van Ferrara is de enige in Emilia Romagna die vanaf de Middeleeuwen tot op de dag van vandaag onafgebroken aanwezig is geweest. Zij speelde een belangrijke rol toen Ferrara in de 15e en 16e eeuw, met de hertog Ercole I d’Este, zijn grootste bloei beleefde. De situatie van de Joden verslechterde in 1598, toen de Este-dynastie naar Modena verhuisde en de stad onder pauselijk bestuur kwam. De joodse nederzetting, gelegen in drie straten die een driehoek vormen in de buurt van de kathedraal, werd in 1627 een getto. Afgezien van enkele jaren onder Napoleon en tijdens de revolutie van 1848, bleef het getto bestaan tot de Italiaanse eenwording in 1859.
In 1799 behoedde de joodse gemeenschap de stad voor een plundering door troepen van het Heilige Roomse Rijk. In het voorjaar van 1799 was de stad in handen gevallen van de Franse Republiek, die er een klein garnizoen vestigde. Op 15 april naderde luitenant-veldmaarschalk Johann von Klenau de vesting met een bescheiden gemengde troepenmacht van Oostenrijkse cavalerie, artillerie en infanterie, aangevuld met Italiaanse boerenopstandelingen, onder bevel van graaf Antonio Bardaniand, en eiste de capitulatie. De commandant weigerde. Klenau blokkeerde de stad en liet een kleine groep artillerie en manschappen achter om het beleg voort te zetten. Gedurende de volgende drie dagen patrouilleerde Klenau over het platteland en veroverde de omliggende strategische punten Lagoscuro, Borgoforte en het fort Mirandola. Het belegerde garnizoen ondernam verschillende vluchten vanaf de Sint-Pauluspoort, die door de opstandige boeren werden afgeslagen. De Fransen ondernamen twee pogingen om de belegerde vesting te redden: de eerste, op 24 april, toen een troepenmacht van 400 Modenezen bij Mirandola werd teruggeslagen en de tweede, generaal Montrichard, probeerde de blokkade van de stad op te heffen door met een troepenmacht van 4.000 man op te rukken. Tenslotte, aan het eind van de maand, bereikte een colonne onder leiding van Pierre-Augustin Hulin de vesting en ontzette deze.
Klenau nam op 21 mei bezit van de stad en belegerde deze met een licht bataljon. De joodse inwoners van Ferrara betaalden 30.000 dukaten om de plundering van de stad door Klenau’s troepen te voorkomen; dit werd gebruikt om de lonen van Gardani’s troepen te betalen. Hoewel Klenau de stad in handen had, waren de Fransen nog steeds in het bezit van de vesting van de stad. Na om 08.00 uur het standaard verzoek tot overgave te hebben gedaan, dat geweigerd werd, gaf Klenau opdracht tot een spervuur van zijn mortieren en houwitsers. Nadat twee magazijnen in brand waren gevlogen, werd de commandant opnieuw gesommeerd zich over te geven; er was enige vertraging, maar om 2100 werd een wapenstilstandsvlag gezonden, en de capitulatie werd de volgende dag om 0100 gesloten. Bij de inname van het fort trof Klenau 75 nieuwe artilleriestukken aan, plus munitie en voor zes maanden proviand.
In 1938 voerde de fascistische regering van Mussolini rassenwetten in, die de segregatie van Joden opnieuw invoerden en tot het einde van de Duitse bezetting duurden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden 96 van Ferrara’s 300 joden gedeporteerd naar Duitse concentratie- en vernietigingskampen; vijf overleefden. De Italiaanse joodse schrijver Giorgio Bassani was afkomstig uit Ferrara. Zijn beroemde boek, The Garden of the Finzi-Continis, werd in het Italiaans gepubliceerd als Giardino dei Finzi-Contini, 1962, door Giulio Einaudi editore s.p.a. Het werd verfilmd door Vittorio de Sica in 1970.
Tijdens WO II was het kasteel Este, grenzend aan de Corso Roma, nu bekend als de Corso Martiri della Libertà, de plaats van een berucht bloedbad in 1943.
Op 13 december 2017, de eerste dag van Chanoeka, opende het Italiaanse Museum van het Italiaanse Jodendom en de Shoah op de plaats van een gerestaureerde bakstenen gevangenis van twee verdiepingen, gebouwd in 1912, die Joden tijdens de fascistische periode onder zijn gedetineerden telde. Dit is de eerste fase van een project – bekend als MEIS, naar zijn initialen in het Italiaans – dat in 2021 voltooid moet zijn, met aanvullende gebouwen die een belangrijk Joods cultureel centrum zullen creëren en tentoonstellingen zullen toevoegen die zich richten op de Joden in de Italiaanse Renaissance en de Shoah.
Beeldende kunstEdit
Tijdens de Renaissance verwelkomde de familie Este, bekend om haar mecenaat, een groot aantal kunstenaars, vooral schilders, die de zogenaamde School van Ferrara vormden. De verbazingwekkende lijst van schilders en kunstenaars bevat de namen van Andrea Mantegna, Vicino da Ferrara, Giovanni Bellini, Leon Battista Alberti, Pisanello, Piero della Francesca, Battista Dossi, Dosso Dossi, Cosmé Tura, Francesco del Cossa en Titiaan. In de 19e en 20e eeuw herbergde en inspireerde Ferrara opnieuw talrijke schilders die verzot raakten op de griezelige sfeer van de stad. Onder hen Giovanni Boldini, Filippo de Pisis en Giorgio de Chirico. Een grote collectie schilderijen wordt tentoongesteld in de Nationale Galerij van het Palazzo dei Diamanti.
LiteratuurEdit
De literatoren en dichters uit de Renaissance Torquato Tasso (auteur van Jerusalem Delivered), Ludovico Ariosto (auteur van het romantische heldendicht Orlando Furioso) en Matteo Maria Boiardo (auteur van het grandioze ridder- en romandicht Orlando Innamorato) leefden en werkten aan het hof van Ferrara gedurende de 15e en 16e eeuw.
De Ferrara Bijbel was een uitgave uit 1553 van de Ladino versie van de Tenach die door Sefardische Joden werd gebruikt. Hij werd betaald en gemaakt door Yom-Tob ben Levi Athias (de Spaanse maraan Jerónimo de Vargas, als typograaf) en Abraham ben Salomon Usque (de Portugese jood Duarte Pinhel, als vertaler), en werd opgedragen aan Ercole II d’Este. In de 20e eeuw was Ferrara de woonplaats en werkplek van de schrijver Giorgio Bassani, bekend om zijn romans die vaak voor de bioscoop werden verfilmd (De tuin van de Finzi-Continis, De lange nacht in 1943). In de historische fictie speelde de Britse auteur Sarah Dunant haar roman Sacred Hearts uit 2009 in een klooster in Ferrara.
ReligionEdit
Ferrara was de geboorteplaats van Girolamo Savonarola, de beroemde middeleeuwse dominicaanse priester en leider van Florence van 1494 tot zijn executie in 1498. Hij stond bekend om zijn boekverbrandingen, de vernietiging van wat hij als immorele kunst beschouwde, en zijn vijandigheid tegenover de Renaissance. Hij predikte heftig tegen de morele corruptie van een groot deel van de geestelijkheid in die tijd, en zijn belangrijkste tegenstander was paus Alexander VI (Rodrigo Borgia).
Tijdens de tijd dat Renée van Frankrijk hertogin van Ferrara was, trok haar hof protestantse denkers aan zoals Johannes Calvijn en Olympia Fulvia Morata. Het hof werd vijandig tegenover protestantse sympathisanten na het huwelijk van Renée’s dochter Anna d’Este met de vurig katholieke hertog van Guise.
MuziekEdit
De Ferrarese musicus Girolamo Frescobaldi was een van de belangrijkste componisten van klaviermuziek in de late Renaissance en de vroege Barok. Zijn meesterwerk Fiori musicali (Muziekbloemen) is een verzameling liturgische orgelmuziek die voor het eerst werd gepubliceerd in 1635. Het werd het beroemdste werk van Frescobaldi en werd eeuwen na zijn dood door talloze componisten bestudeerd, onder wie Johann Sebastian Bach. Maurizio Moro (15??-16??), een Italiaanse dichter uit de 16e eeuw die vooral bekend is om zijn madrigalen, zou in Ferrara zijn geboren.
CinemaEdit
Ferrara is de geboorteplaats van de Italiaanse filmregisseurs Michelangelo Antonioni en Florestano Vancini. De laatste nam in Ferrara zijn film uit 1960 op, Lange nacht in 1943. De stad was ook het decor van de beroemde film The Garden of the Finzi-Continis van Vittorio De Sica uit 1970, die de lotgevallen vertelt van een rijke joodse familie tijdens de dictatuur van Benito Mussolini en de Tweede Wereldoorlog. Verder werden ook Wim Wenders en Michelangelo Antonioni’s Beyond the Clouds in (1995) en Ermanno Olmi’s The Profession of Arms in (2001), een film over de laatste dagen van Giovanni dalle Bande Nere, in Ferrara opgenomen.
FestivalsEdit
De Palio van Sint Joris is een paardenrace met een middeleeuws thema die elke laatste zondag van mei wordt gehouden. Het werd in 1279 opgericht en is waarschijnlijk de oudste wedstrijd van dit type ter wereld. Het Ferrara Buskers Festival is een niet-competitieve optocht van straatmuzikanten uit de hele wereld. Tijdens de editie van 2017 namen meer dan 1000 artiesten uit 35 verschillende landen deel aan het festival, waaronder dansers, clowns, equilibristen, jongleurs en andere originele performers. Daarnaast vindt in de stad jaarlijks het Ferrara Balloons Festival plaats, een grote heteluchtballonnenshow.
SportEdit
De voetbalclub van de stad, SPAL, werd opgericht in 1907. In 2017 promoveerde het team naar de Serie A, de hoogste Italiaanse voetbalcompetitie, na een afwezigheid van 49 jaar. De thuisbasis is het Paolo Mazza Memorial Stadium, met een capaciteit van 16.134.
Basketbalteam Kleb Basket Ferrara komt uit in de Serie A2 Basket en speelt zijn thuiswedstrijden in het Palasport di Ferrara.
KeukenEdit
De culinaire traditie van Ferrara kent vele typische gerechten die teruggaan tot de Middeleeuwen, en die soms de invloed van de belangrijke Joodse gemeenschap verraden.
Het kenmerkende gerecht is cappellacci di zucca, speciale ravioli met een vulling van butternutpompoen, Parmigiano-Reggiano en op smaak gebracht met nootmuskaat. Het wordt geserveerd met een saus van boter en salie of bolognesesaus. Een ander eigenaardig gerecht, dat naar verluidt werd bereid door de renaissancekok Cristoforo di Messisbugo, is pasticcio di maccheroni, een koepelvormige macaronitaart, bestaande uit een korst van zoet deeg die macaroni omsluit in een béchamelsaus, bestrooid met eekhoorntjesbrood en ragù alla bolognese.
Het traditionele voorgerecht voor Kerstmis is cappelletti, grote met vlees en kaas gevulde ravioli geserveerd in kippenbouillon. Het wordt vaak gevolgd door salama da sugo, een zeer grote, gezouten worst gemaakt van een selectie van varkensvlees en kruiden gekneed met rode wijn.
Verechten zijn ook een belangrijk onderdeel van de lokale traditie, die kan bogen op rijke visgronden in de lagunes van de Podelta en de Adriatische zee. Vooral bekend zijn de pasta’s met mosselen en de gegrilde of gestoofde palinggerechten. Populair zijn ook de zia knoflooksalami en het traditionele coppia brood, beschermd door het IGP (Beschermde Geografische Status) label. Niet ongebruikelijk is de typische koosjere salami van ganzenvlees, gevuld in ganzennekvel.
Lokale patisserie omvat kruidige pampepato chocolade taart, tenerina, een donkere chocolade en boterkoek, en zuppa inglese, een chocolade en custard pudding op een bed van spons cake gedrenkt in Alchermes. Het klei-terroir van het gebied, een alluviale vlakte ontstaan door de rivier de Po, is niet ideaal voor wijn; een opmerkelijke uitzondering is Bosco Eliceo (DOC) wijn, gemaakt van druiven geteeld op de zanderige kustlijn.
Leave a Reply