Ernst van rhinofyma gekoppeld aan alcoholgebruik

Soms klopt er iets van de mythe. De rode, gezwollen en hobbelige neus van rhinophyma (uitgesproken als “rye-no-FY-muh”) werd in de volksmond lange tijd geassocieerd met zware alcoholconsumptie; het wordt ook wel de drinkersneus genoemd en W.C. Fields noemde de bulten op zijn kenmerkende neus “gin blossoms”. De realiteit is echter dat zelfs mensen die nog nooit een druppel alcohol gedronken hebben, rosacea en rhinophyma kunnen ontwikkelen – maar nu blijkt uit een nieuwe studie dat overmatig drinken inderdaad een factor kan zijn in de ernst van de aandoening.1

Phymatische veranderingen worden beschouwd als een diagnostisch kenmerk van rosacea in de bijgewerkte classificatie en pathofysiologie van rosacea.2 Rosacea kan ertoe leiden dat de huid verdikt en vergroot door overtollig weefsel, meestal op de neus, bekend als rhinophyma. Hoewel relatief zeldzaam, kan deze aandoening leiden tot gezichtsverminking en onvoldoende nasale luchtstroom indien ernstig.

“Ik vertel mijn patiënten al jaren dat ze niet moeten denken dat mensen naar hun grote of rode neus kijken en de veronderstelling maken dat ze alcoholisten zijn,” zei Dr. Hilary Baldwin, universitair hoofddocent dermatologie aan de Rutgers Robert Wood Johnson Medical School, in een presentatie op de zomerbijeenkomst van de American Academy of Dermatology. “Ik dacht dat we dit ouderwetse idee achter ons hadden gelaten, en dat de mensen in de moderne tijd beseften dat het om een ziekte ging en niet om alcohol. Ik ben teleurgesteld dat ik het mis had; ik haat het om te denken dat het stigma kan terugkeren.”

In de studie onderzochten onderzoekers van de Universiteit van Straatsburg en het Universitair Ziekenhuis in Straatsburg, Frankrijk, 52 patiënten met prevalente rhinophyma en vergeleken elk met drie leeftijds- en geslachtsgenoten in de controlegroep zonder de aandoening. De gemiddelde alcoholinname van degenen met rhinophyma was 14 eenheden per week, tegenover slechts 3 eenheden alcohol per week in de controlegroep. Analyse onthulde een significant verband tussen alcoholinname en de ernst van rhinophyma, met een verhoogd risico bij matige drinkers en het hoogste risico bij overmatige drinkers.

Er was ook een significant verband met erytheem en telangiectasia, diabetes, en familiegeschiedenis van rhinophyma.

“De auteurs stelden voor dat dit verband tussen alcoholinname en rhinophyma kan zijn omdat alcohol zo’n sterke inducer is van blozen en vasodilatatie,” zei Dr. Baldwin. De onderzoekers theoretiseerden dat genetische aanleg waarschijnlijk een kritieke factor is voor het ontwikkelen van rhinophyma, aangezien alcoholconsumptie alleen niet voldoende is om de aandoening te veroorzaken.

Zoals bij comorbiditeitstudies, is het belangrijk op te merken dat deze bevindingen slechts een potentieel verband suggereren. Rhinophyma is een relatief zeldzame vorm van rosacea, en de meeste mensen met rosacea zullen nooit phymatische veranderingen ervaren. Dit was een kleine studie, en verder onderzoek is nodig om een oorzaak en gevolg relatie te bepalen.