Dichtstbijzijnde levende verwant van uitgestorven ‘Bigfoot’ gevonden

De mythische en ongrijpbare ‘Bigfoot’ is een legendarisch wezen, maar miljoenen jaren lang zwierf de oorspronkelijke Bigfoot – een ruige, tweevoetige aap die twee keer zo groot was als een volwassen mens – door de bossen van Zuidoost-Azië, voordat hij honderdduizenden jaren geleden uitstierf.

Wetenschappers ontwikkelen nu een duidelijker beeld van de plaats van het reusachtige dier in de primatenstamboom, na het uitvoeren van baanbrekende analyses van eiwitten in tandglazuur daterend van bijna 2 miljoen jaar geleden.

Gigantopithecus blacki was een dwerg van de mensapen die vandaag de dag leven; hij was ongeveer 3 meter lang en woog tot 270 pond. (270 kilogram). Maar zo massaal als Gigantopithecus bij leven was, fossielen van de forse primaat zijn weinig en moeilijk te vinden – duizenden tanden en vier gedeeltelijke kaken – waardoor veel vragen over de uitgestorven aap evolutionaire afkomst en uiterlijk.

Gerelateerd: Kind of a Big Deal: How King Kong Measures Up (Images)

Genetische analyse van fossielen kan belangrijke aanwijzingen geven over lang uitgestorven dieren, maar bij zeer oude fossielen uit warme, vochtige geografische gebieden is het DNA meestal te zeer aangetast om van veel nut te zijn. In subtropisch Azië bijvoorbeeld, waar de Gigantopithecus leefde, was het enige levensvatbare DNA dat eerder werd verkregen afkomstig van fossielen van andere dieren die niet meer dan 10.000 jaar oud waren, volgens een nieuwe studie, vandaag (13 november) online gepubliceerd in het tijdschrift Nature.

De auteurs van de studie hadden echter onlangs een nieuwe methode ontwikkeld voor het recupereren en reconstrueren van eiwitsequenties uit tandglazuur, en zij testten deze techniek op een Gigantopithecus-kies van 1,9 miljoen jaar geleden. Vervolgens vergeleken zij wat zij vonden met een database van proteïne-sequenties van mensapen die vandaag de dag leven.

“Wat we waarnamen is het aantal verschillen in de sequenties,” zei hoofdauteur Enrico Cappellini, een universitair hoofddocent aan de Universiteit van Kopenhagen. “We gaan ervan uit dat hoe lager het aantal verschillen, hoe nauwer de twee soorten verwant zijn, en hoe later ze divergeerden,” vertelde Cappellini aan Live Science.

Zij ontdekten dat de uitgestorven “Bigfoot” geen nauw verwant is met de mens, zoals chimpansees en bonobo’s. De sequenties die het meest leken op Gigantopithecus-eiwitten behoorden toe aan moderne orang-oetans, en de lijn van de reuzenaap zou zich zo’n 12 tot 10 miljoen jaar geleden hebben afgesplitst van die van zijn neef, zo schrijven de wetenschappers in de studie. Het succes van hun methode biedt intrigerende mogelijkheden voor het onderzoeken van eiwitsequenties bij andere uitgestorven primaten uit tropische gebieden – “namelijk uitgestorven soorten die nauwer verbonden zijn met onze eigen evolutionaire afstamming,” zei Cappellini.

In reconstructies lijkt Gigantopithecus vaak op een te grote orang-oetan; in het verleden waren deze artistieke voorstellingen gebaseerd op beperkte informatie van de fossielen en op wat bekend was over het verspreidingsgebied en de oude habitat van de primaat, zei Cappellini. Maar ook al bevestigt het nieuwe bewijsmateriaal een nauwe evolutionaire verwantschap tussen Gigantopithecus en orang-oetans, de gegevens kunnen wetenschappers niet vertellen hoe de uitgestorven aap eruit kan hebben gezien, voegde Cappellini eraan toe.

“De informatie die we hebben opgehaald kan niets zeggen over uiterlijk, fenotype of biologie,” legde Cappellini uit. “Daar is geen bewijs voor.”

• 6 Uitgestorven dieren die weer tot leven kunnen worden gewekt
• In foto’s: Een spel-veranderende primaat-ontdekking
• In Foto’s: Adorable Orangutan Shows Off Knot-Tying Skills

Origineel gepubliceerd op Live Science.