Antisociale media: waarom ik besloot te kappen met Facebook en Instagram
Het was winter 2016 toen ik het dieptepunt bereikte. Ik ging op een driedaagse Facebook-binge. Ik kan me niet herinneren wat het in gang zette, maar ik weet nog wel hoe het eindigde. Ik werd wakker in een goot, hart kloppend, denkend dat ik dood zou gaan. Ik wist toen dat ik hulp nodig had. Ik moest stoppen. Sinds die dag ben ik nuchter van de sociale media.
Niets van dat alles is waar, natuurlijk, want zo werkt het niet. We maken misschien grapjes over het feit dat we verslaafd zijn aan sociale media, maar we denken er zelden aan als een echte verslaving, als iets dat onze gezondheid ernstig kan aantasten. Het is tenslotte niet illegaal. Je kunt er geen overdosis van nemen. Het komt niet in een verpakking met een massief bord waarop staat “Facebook is dodelijk” of “Zwangere vrouwen moeten zich onthouden van Instagram”.
In feite beschouwen velen van ons het meerdere keren per dag checken van sociale media niet als een slechte gewoonte – het is normaal, toch? Kijk naar de cijfers: Facebook alleen al heeft gemiddeld meer dan 2 miljard maandelijkse gebruikers. In 2016, toen het bedrijf nog maar 1,7 miljard gebruikers had, meldde het dat mensen gemiddeld 50 minuten per dag doorbrachten op zijn platforms Facebook, Instagram en Messenger. Ik zou wedden dat, vandaag, dat gemiddelde boven een uur ligt.
Omdat we allemaal verslaafd zijn, kan het moeilijk zijn om je sociale media-gewoonten als problematisch te herkennen. Het dichtst bij een “aha”-moment kwam ik tijdens een bezoek aan het hoofdkantoor van Facebook in One Hacker Way, Palo Alto, in 2014, toen ik in de reclame werkte. Het was angstaanjagend om de sales executives te horen uitleggen hoeveel gegevens Facebook over zijn gebruikers had, alle manieren waarop het mensen kon targetten en op advertenties kon laten klikken. Sindsdien heb ik geen persoonlijke update meer op Facebook geplaatst. Op het moment dat je Facebook gaat zien als een surveillancesysteem in plaats van een sociaal netwerk, wordt het een stuk moeilijker om het je informatie te geven.
Maar ik stopte niet met het gebruik van Facebook – of andere sociale media. Ik scrolde nog steeds vele malen per dag gedachteloos door Facebook en Instagram; ik zat urenlang op Twitter. De tijd die ik verspilde aan sociale media was niet alleen een afleiding; ik voelde me er beroerd door. De manier waarop ik Facebook en Instagram gebruikte, besefte ik gaandeweg, was ronduit masochistisch: als ik me slecht voelde over mijn leven, keek ik naar foto’s van het “perfecte” leven van andere mensen en voelde me nog slechter. Facebook neemt sociale druk en conventies (bijvoorbeeld de druk om op een bepaalde leeftijd getrouwd te zijn, kinderen te hebben en in een groot huis te wonen) en versterkt ze een miljoen keer. Door de tijdlijnen van anderen te vergelijken met mijn eigen tijdlijn begon ik me zorgen te maken over de noodzaak om me te conformeren op een manier die ik nooit eerder had gehad.
Dus besloot ik te stoppen met Facebook – en ik faalde jammerlijk, want Facebook maakt het ongelooflijk moeilijk voor je om jezelf uit zijn klauwen te bevrijden. Het duurt een aantal klikken alleen maar om naar de pagina met de deactiveren knop. En dan nog is het helemaal onderaan, onder een sectie waar je een “legacy contact” opgeeft – iemand om je account te beheren na je dood. Met andere woorden, Facebook maakt het je gemakkelijker om ervoor te zorgen dat je account langer leeft dan jijzelf, dan om je een pauze te laten nemen van het netwerk.
Nadat je op “deactiveren” hebt geklikt en je je wachtwoord opnieuw hebt ingevoerd, begint de emotionele chantage: Facebook toont je een diashow van je vrienden en stelt voor dat je ze een bericht stuurt. Vervolgens moet je aangeven waarom je weggaat – om vervolgens te suggereren dat je reden niet goed genoeg is. Als je bijvoorbeeld klikt op “Ik gebruik Facebook te veel”, verschijnt er een pop-up waarin wordt uitgelegd dat je dit kunt verhelpen door het aantal e-mails dat Facebook je stuurt te beperken. Nadat je deze pop-up hebt gesloten, moet je op deactiveren klikken, waarna nog een pop-up vraagt of je het zeker weet. Tenslotte moet je weer op deactiveren klikken. Dat zijn 10 klikken. Om dat in perspectief te zetten: Ik kan twee volwassen Madagascar sissende kakkerlakken op Amazon kopen met één klik. Ik zou natuurlijk geen kakkerlakken kopen op Amazon, of ergens anders, maar wist je dat sommige mensen dat wel doen? Ik denk dat ik dat geleerd heb van een artikel op Facebook.
Maar goed, vergeet de kakkerlakken. Hier is wat is echt messed up: het deactiveren van uw account betekent bijna niets. Het enige wat je moet doen om je account weer te activeren is opnieuw inloggen of een dienst gebruiken waar je je via Facebook bij hebt aangemeld, zoals Spotify. Wat betreft het voor altijd verwijderen van je account – ik zal er niet eens over beginnen hoe moeilijk dat is.
Wat echter niet moeilijk is, is het verwijderen van social media-apps van je telefoon. Uit een onderzoek dat in april werd gepubliceerd, bleek dat alleen al het zien van het Facebook-logo een verlangen naar sociale media kan opwekken dat moeilijk te weerstaan is. Nadat ik vorig jaar de Facebook- en Instagram-apps had verwijderd, ontdekte ik dat ik veel minder in de verleiding kwam om via mijn laptop in te loggen. Zonder dat ik het echt probeerde, keek ik er veel minder naar. Ik begon ook meer mensen te blokkeren en te muten. De blokkeerknop is de sleutel tot sociale media sanity.
Het verminderen van mijn sociale media gewoonte heeft me niet productiever gemaakt – ik ben zeer getalenteerd in het vinden van manieren om tijd te verspillen. Maar het liet me wel inzien hoe weinig waarde Facebook aan mijn leven toevoegde. Het was een enorme opluchting om te stoppen met het constante lawaai, om mijn aandacht terug te winnen. Ik vergeleek mezelf niet meer zo vaak met anderen en begon me een stuk gelukkiger te voelen met mijn leven. Het verminderde ook mijn angstniveaus. In de nieuwscyclus van vandaag kan de eindeloze stroom van het laatste nieuws, versterkt door sociale media, je geest gemakkelijk breken.
Er zijn natuurlijk ook voordelen aan sociale media. Het kan plezierig en nuttig zijn. Het is geweldig met mate. Maar hier is het probleem: het is uiterst moeilijk om sociale media met mate te gebruiken. Het is gemaakt om verslavend te zijn – en, naarmate deze bedrijven meer gegevens over hun gebruikers verzamelen, wordt het steeds verslavender.
Het is de moeite waard om te onthouden dat Mark Zuckerberg, voordat hij van Harvard afging, psychologie als hoofdvak had. Facebook is niet zozeer een staaltje computerprogrammering als wel van sociale programmering. Het is ontworpen om “kwetsbaarheden in de menselijke psychologie” uit te buiten, zoals Sean Parker, de eerste president van Facebook, het in november in een interview met Axios verwoordde. “Het denkproces bij het bouwen ging over: ‘Hoe consumeren we zo veel mogelijk van je tijd en bewuste aandacht?'” zei Parker. “En dat betekent dat we je af en toe een kleine dopamine-shit moeten geven, omdat iemand een foto of post leuk vindt of er commentaar op heeft gegeven. En dat zorgt ervoor dat je meer inhoud bijdraagt en dat zorgt ervoor dat je meer likes en comments krijgt. Het is een sociale-validatie feedback loop… je maakt gebruik van een kwetsbaarheid in de menselijke psychologie. De uitvinders… begrepen dit bewust. En we deden het toch.”
Zuckerberg en de zijnen mogen dan hebben begrepen dat ze diep verslavende netwerken aan het bouwen waren, ik denk niet dat ze de impact van wat ze creëerden hebben voorzien. Niemand van ons deed dat. Sommige mensen hebben sociale media beschreven als de nieuwe Big Tobacco; ik ben het daar helemaal mee eens. In het komende decennium zullen we een sociale-mediacrisis op het gebied van de volksgezondheid zien ontstaan naarmate de effecten op onze hersenen, relaties en democratieën zich ontvouwen. We krijgen nu al voorproefjes van hoe dat eruit zou kunnen zien: er is een groeiende berg bewijs dat suggereert dat Facebook een negatieve invloed heeft op de geestelijke en lichamelijke gezondheid van mensen. We beginnen ook te begrijpen, dankzij Facebook’s eigen experimenten, dat het netwerk de mogelijkheid heeft om onze emoties te manipuleren en te controleren. Dan zijn er nog de effecten op de samenleving: het is duidelijk geworden dat Facebook zelfsegregatie in de hand kan werken en sociale tegenstellingen kan verscherpen. De voormalige vice-president voor gebruikersgroei bij Facebook kwam in december in het nieuws toen hij zei dat hij zich “enorm schuldig” voelde voor zijn werk op een platform dat volgens hem “de kernfundamenten van hoe mensen zich door en tussen elkaar gedragen, uitholt”. Het is ook duidelijk hoe gemakkelijk de macht van Facebook kan worden gebruikt door kwaadwillende actoren. We weten nu bijvoorbeeld dat tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016 vals nieuws van een enkele Russische trollenboerderij ongeveer 126 miljoen mensen bereikte.
Maar wat de afgelopen jaren het duidelijkst is geworden, is de alarmerende overmoed van Big Tech. In november 2017 werden Facebook, Twitter en Google opgeroepen om voor het Congres in de VS te getuigen over Russische verkiezingsinmenging en de stappen die zij hadden genomen om te voorkomen dat hun platforms werden misbruikt. Geen van de CEO’s van de bedrijven nam de moeite om op te komen dagen (hoewel ze niet specifiek waren opgeroepen). Zuckerberg heeft het veel over “gemeenschap” en te weinig over verantwoordelijkheid. Totdat Facebook zijn grotere macht koppelt aan een groter verantwoordelijkheidsgevoel, moeten we ons afvragen in hoeverre we een gewillig onderdeel willen zijn van hun reis naar wereldheerschappij.
{{topLeft}}
{{bottomLeft}}
{{topRight}}
{{bottomRight}}
{{/goalExceededMarkerPercentage}}
{{/ticker}}
{{heading}}
{{#paragraphs}}
{{.}}
{{/paragrafen}}{highlightedText}}
- Delen op Facebook
- Delen op Twitter
- Delen via E-mail
- Delen op LinkedIn
- Delen op Pinterest
- Delen op WhatsApp
- Delen op Messenger
Leave a Reply