Antilibrary: Why What You Don’t Know is More Valuable Than What You Know

Als kind hield ik ervan om boeken te kopen tijdens de jaarlijkse boekenbeurs in de stad waar ik opgroeide. Ik kon niet goed inschatten wat ik kon, dus kocht ik meestal boeken die me boven de pet gingen. Natuurlijk bleven veel van die boeken bij mij thuis stof staan vergaren. Dat doen ze nog steeds. Mijn moeder had haar eigen stapel literaire verzameling. Te veel boeken voor een klein huis.

Af en toe had iemand het over de ongelezen boeken. Een verre oom tijdens zijn jaarlijkse bezoek, of een van mijn eigen vrienden. “Hoeveel heb je er gelezen?”

Het was een logische vraag. Het deed me afvragen of ik het geld van mijn ouders had verspild door al die boeken te kopen en ze ongelezen te laten.

Het blijkt dat ik niet de enige was aan wie deze vraag werd gesteld. De overleden Italiaanse schrijver Umberto Eco had een persoonlijke collectie van dertigduizend boeken in zijn privé-bibliotheek. De meeste mensen die hem bezochten reageerden met: “Wat een bibliotheek heb jij! Hoeveel van deze boeken heb je gelezen?” Slechts een zeer kleine minderheid begreep dat een bibliotheek niet bedoeld is om te pronken met het aantal boeken dat men gelezen heeft. Een bibliotheek is een onderzoeksinstrument waarbij gelezen boeken veel minder waard zijn dan ongelezen boeken. Met andere woorden, de kennis die je hebt opgedaan is minder waardevol dan wat je niet weet.

Betekent dit dat we boeken moeten kopen alleen om ze niet te lezen omdat lezen ze minder waardevol zou maken? Kan dit idee gebruikt worden als een excuus om wel een verzamelaar van boeken te zijn, maar geen lezer? Niet echt!

Ik ben het ermee eens dat dit niet het meest voor de hand liggende en intuïtieve concept is om te begrijpen. Bovendien kan het gemakkelijk verkeerd worden geïnterpreteerd. Toch is dit precies hoe Nassim Nicholas Taleb De Zwarte Zwaan begint door ons het concept van een antibibliotheek voor te stellen.

“Een privébibliotheek is geen ego-stimulerend aanhangsel maar een onderzoeksinstrument. Gelezen boeken zijn veel minder waardevol dan ongelezen boeken. De bibliotheek moet zoveel bevatten van wat je niet weet als je financiële middelen, hypotheekrente, en de huidige krappe vastgoedmarkt je toestaan om er te zetten.”

– Nassim Nicholas Taleb, The Black Swan

Een antilibrary-de ongelezen boeken in onze collectie-representeert wat we niet weten. Het is een herinnering aan onze onwetendheid. Het is een afbakening van het feit dat zelfs als we de komende 100 jaar kennis nastreven, we niet alles zullen kunnen weten wat er te weten valt.

Het doel is niet om ons te deprimeren, maar om ons eraan te herinneren nederig te zijn over onze eigen kennis. Zodat we niet zo zelfverzekerd worden over alles, dat het ons verhindert te leren, te zien, en dingen in twijfel te trekken. Vooral onze eigen vermoedens.

Wanneer je net begonnen bent met het lezen van boeken, ben je absoluut zeker van je onwetendheid. Daarom hecht u waarde aan de ongelezen boeken. Je hebt bepaalde noties en veronderstellingen die je wilt verifiëren. Het probleem begint wanneer je veel gelezen hebt. Je begint te zeker te worden, te zelfverzekerd, te voorzichtig. Zoals Taleb schrijft, is dit precies wat leidt tot Zwarte Zwaan-gebeurtenissen.

Het is onze kennis – de dingen waarvan we zeker zijn – die de wereld doet vergaan en ons ervan weerhoudt te zien en te leren.

– Lincoln Steffens (1866 – 1936), Onderzoeksjournalist

Onze kennis is onvolledig, onvolmaakt en in absolute termen oneindig klein. De antilibrary vertegenwoordigt de onwetendheid – de dingen die we niet weten. Onwetendheid is het enige tegengif voor onze overmoed uit kennis.

Een geleerde is iemand die veel dingen weet. Een antischolar is iemand die zich er nederig van bewust is dat hij niet alles weet. Zij zijn “iemand die zich richt op de ongelezen boeken, en een poging doet zijn kennis niet te behandelen als een schat, of zelfs als een bezit, of zelfs als een middel om zijn eigenwaarde te vergroten.” Zij stellen dingen in vraag. Het zijn sceptische empiristen die weten dat wat ze niet weten waardevoller is dan wat ze wel weten.

Een goede bibliotheek is gevuld met voornamelijk ongelezen boeken. Dat is het punt. De ongelezen boeken zijn een hulpmiddel voor ons om onze kennis, onze aannames en ons wereldbeeld in twijfel te trekken. “Je zult ze nooit allemaal lezen,” zeggen veel mensen als ze naar mijn ongelezen collectie kijken. Met de tijd zal ik meer ongelezen boeken toevoegen, en mijn waarschijnlijkheid om ze allemaal te lezen zal verder afnemen. Ze hebben gelijk. Ik zal ze niet allemaal kunnen lezen, en dat is precies hoe het werkt.

Ik ben me bewust van de grenzen van mijn kennis. Mijn bibliotheek van ongelezen boeken is een voortdurende herinnering. Mijn beperkte kennis kan me niet ver brengen. Net als wij allemaal weet ik dat onwetendheid – wat ik niet weet – mij veel meer beïnvloedt dan mijn kennis. Zoals Taleb schrijft: “Merk op dat de Zwarte Zwaan voortkomt uit ons misverstand over de waarschijnlijkheid van verrassingen, die ongelezen boeken, omdat we wat we weten een beetje te serieus nemen.”