Als je een muis een koekje geeft… leer je oorzaak en gevolg

“Alles wat je zegt of doet, elk van je handelingen veroorzaakt een reactie. En die reactie kan goed of slecht zijn, positief of negatief,” legde ik onlangs aan mijn kinderen uit. Mijn opmerking maakte deel uit van een discussie die we voerden over hoe de manier waarop we tegen anderen praten van invloed is op de manier waarop ze op ons reageren.

Mijn zesjarige antwoordde: “Wat is een reactie?”

“Het is vergelijkbaar met een gevolg,” antwoordde ik.

“Maar zijn gevolgen niet alleen maar slechte dingen?” vroeg mijn tienjarige.

“Nee, we praten vaak over gevolgen als slechte dingen, maar een gevolg kan ook goed zijn. Als je bijvoorbeeld gezond ontbijt, heb je energie voor de dag die voor je ligt en kun je je beter concentreren op wat je doet.”

Onze kinderen leren wat oorzaak en gevolg is, oftewel dat elke actie een reactie veroorzaakt, is essentieel in de opvoeding, en we spreken er vaak terloops over als we met ons dagelijks leven bezig zijn: “Als jij je tussendoortje opeet, kunnen we naar het park,” of “Als jij je treinset opruimt, kunnen we wat speelklei pakken.”

Het begrijpen van oorzaak en gevolg helpt kinderen om relaties tussen twee gebeurtenissen te herkennen, en dat elk van onze gedragingen en handelingen een effect heeft, niet alleen op onszelf, maar ook op de mensen in ons leven en onze omgeving. Wat we doen (of niet doen) is belangrijk! Het is een belangrijke les in persoonlijke verantwoordelijkheid.

Een geweldige bron om kinderen te helpen oorzaak en gevolg te begrijpen, is het klassieke verhaal If You Give a Mouse a Cookie van Laura Joffe Numeroff, waarin een jongetje een hongerige muis een koekje geeft. Het verhaal begint als volgt:

Als je een muis een koekje geeft, zal hij om een glas melk vragen.
Als je hem de melk geeft, zal hij je waarschijnlijk om een rietje vragen.
Als hij klaar is, zal hij je om een servetje vragen.
Dan zal hij in een spiegel willen kijken om er zeker van te zijn dat hij geen melksnor heeft.